Kết thúc vụ Alibaba: Án chung thân cho kẻ kinh doanh những thứ không có thực

Cụ thể, HĐXX nhận định, dù bị cáo Nguyễn Thái Luyện có đơn kháng cáo cho rằng bản thân vô tội, nhưng trong quá trình xét xử phúc thẩm, bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội, xin HĐXX giảm nhẹ mức án. Trên cơ sở đó, HĐXX cho rằng, bị cáo Luyện có hành vi phạm tội, vai trò cầm đầu vụ lãnh đạo, chỉ đạo các bị cáo khác thực hiện hành vi phạm tội trong nhóm công ty thuộc Alibaba.

Hành vi phạm tội của bị cáo Luyện là có hệ thống, xuyên suốt, kéo dài với số tiền chiếm đoạt bất chính hàng ngàn tỷ đồng, với hàng ngàn bị hại. Hành vi phạm tội của bị cáo còn gây ảnh hưởng tới chính sách, đường lối phát triển đất đai của Nhà nước. Do đó, cần phải có mức án nghiêm minh, có tác dụng ngăn ngừa và răn đe. Từ đó, HĐXX quyết định tuyên phạt y án sơ thẩm đối với bị cáo Nguyễn Thái Luyện.

Đối với bị cáo Võ Thị Thanh Mai (vợ bị cáo Luyện), trong quá trình vận hành nhóm công ty Alibaba, bị cáo Mai được bổ nhiệm làm Giám đốc tài chính, quản lý thu chi toàn bộ dòng tiền tại nhóm các công ty thuộc Alibaba. Hồ sơ cho thấy, bị cáo Mai có vai trò giúp sức tích cực cho bị cáo Luyện.

Bị cáo Mai ban đầu kháng cáo cho rằng bản thân vô tội, tuy nhiên quá trình xét xử phúc thẩm bị cáo đã nhận tội, xin HĐXX xem xét giảm án. Ngoài ra, bị cáo Mai cũng khắc phục hậu quả số tiền 6 tỉ đồng đối với tội rửa tiền, 200 triệu đồng đối với tội lừa đảo. Đây là căn cứ có thể xem xét giảm nhẹ hình phạt. Trên cơ sở đó, HĐXX đã tuyên phạt bị cáo Mai 16 năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, 7 năm tù về tội rửa tiền, tổng hợp hình phạt là 23 năm (giảm 7 năm so với án sơ thẩm).

Về trách nhiệm dân sự, HĐXX cũng tuyên buộc bị cáo Luyện và bị cáo Mai phải có trách nhiệm liên đới bồi thường gần 2.500 tỉ đồng cho hơn 4.500 bị hại.

Đối với các bị cáo còn lại trong vụ án, kể cả bị cáo không có kháng cáo, HĐXX cho rằng, do có nhiều tình tiết giảm nhẹ, trên cơ sở cân nhắc kỹ, HĐXX quyết định tuyên phạt giảm cho mỗi bị cáo từ 1-2 năm tù.

Như vậy, trong vụ án này bị cáo Nguyễn Thái Luyện là cựu CEO Alibaba, đã thành lập 22 pháp nhân, vẽ ra 58 dự án bất động sản không có thật tại các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Thuận. Bị cáo Luyện chỉ đạo cấp dưới tự lên sơ đồ phân lô, tách thửa trái pháp luật và tiến hành quảng cáo kiếm khách và chuyển nhượng thu tiền.

Các bước phạm tội của bị cáo Luyện và đồng phạm gồm: Bước 1: Luyện dùng phần nhỏ tiền cá nhân và phần lớn tiền chiếm đoạt từ khách hàng, chỉ đạo các cá nhân là người thân, nhân viên thân tín thuộc Alibaba đứng tên nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp từ các hộ dân với số lượng lớn tại các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Thuận.

Bước 2: Những cá nhân đứng tên nhận chuyển nhượng đất lập hợp đồng ủy quyền cho các pháp nhân thuộc nhóm Alibaba. Tất cả các dự án đều bỏ qua các quy định về pháp luật đầu tư dự án, bất động sản.

Bước 3: Sau khi nhận ủy quyền, các pháp nhân tự xưng là chủ đầu tư dùng thủ thuật phân lô, tách thửa các diện tích từ 100m2 đến dưới 400m2 mà không hề được bất cứ cơ quan nào phê duyệt.

Bước 4: Bị cáo Luyện chỉ đạo các chủ đầu tư ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với các công ty thành viên thuộc hệ sinh thái Alibaba để làm đại lý phân phối đất nền cho các khách hàng.

Bước 5: Sau khi khách hàng đồng ý mua, Luyện chỉ đạo các pháp nhân đứng tên giùm ký hợp đồng thỏa thuận, chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho khách hàng, nhưng tiền được nộp công ty do bị cáo Luyện chỉ định, sau đó Luyện và người thân rút ra sử dụng.

Các dự án do bị cáo Luyện và đồng phạm lập ra đều sơ sài, không đảm bảo các quy định pháp luật và trên đất nông nghiệp. Trước khi bị truy tố, các cơ quan chức năng nhiều lần khuyến cáo nhưng bị cáo Luyện và các đồng phạm không dừng hành vi, còn chống đối, thách thức. 

Với việc Tòa tuyên án phúc thẩm, vụ án tạm khép lại, chấm dứt một giai đoạn thị trường bất động sản nóng sốt bất thường có một phần do cái tên Alibaba với phương thức kinh doanh "ăn xổi" vẽ dự án, phân lô, bán nền dựa vào thứ không có thực.