Bình Chánh (TP. HCM): Dân kiện vì quy hoạch “treo”, bồi thường “nhỏ giọt”

Lỗi chủ đầu tư, bắt dân gánh chịu

Theo thông báo thụ lý vụ án số 1982/TB-TLVA ngày 4/4/2019 của TAND Tp. Hồ Chí Minh, người khởi kiện là bà Lê Thị Kim Phụng (ngụ xã Đa Phước, huyện Bình Chánh). Bà Phụng yêu cầu hủy 3 quyết định hành chính do UBND huyện Bình Chánh ban hành.

Cuối năm 2007, bà Phụng cùng các hộ dân khác là bà Lê Thị Anh (SN 1955), Lê Thị Diệu (SN 1956),  Lê Thị Kim Lan (SN 1959)  nhận thông tin toàn bộ phần đất đang sử dụng bị thu hồi để chủ đầu tư là Sư đoàn 367 thực hiện dự án. Công ty ACC ứng vốn để đền bù giải phóng mặt bằng; thời gian khởi công và hoàn thành năm 2008.

Đất canh tác của người dân bị bỏ hoang lãng phí suốt hơn 4 năm, đến ngày 6/7/2011, Hội đồng BTGPMB Dự án mới lập phương án số 111/PA-HĐBT. Từ đây, các hộ dân liên tục nhận được nhiều quyết định với khoản tiền bồi thường liên tục thay đổi một cách bất thường.

Theo đó, UBND huyện Bình Chánh có quyết định ngày 7/7/2011 thu hồi của bà Lê Thị Kim Lan 4.982 m2 đất. Đến ngày 12/1/2012, huyện lại ra quyết định điều chỉnh, giảm diện tích thu hồi còn 2.224 m2. Ngày 24/2/2009, UBND huyện cũng ra quyết định thu hồi 6.493,1m2 của bà Diệu rồi lại “điều chỉnh” bằng một quyết định khác, hạ diện tích xuống còn 6.297,5 m2.

Cùng với sự “nhảy múa” của diện tích đất, tiền bồi thường cũng tăng nhỏ giọt khó hiểu. Ngày 7/7/2011, huyện ra quyết định thu hồi 10.921,1m2 đất của bà Lê Thị Anh, đến ngày 16/1/2012 mới ra quyết định (lần 1) bồi thường cho bà hơn 2,2 tỷ đồng. Gần 5 tháng sau, huyện ra tiếp quyết định (lần 2) ngày 15/6/2012 “bổ sung bồi thường” số tiền lên 2,33 tỷ đồng. Đến ngày 27/5/2016, huyện ra tiếp ký quyết định (lần 3) “bổ sung” cho bà Anh 2,65 tỷ đồng.     

Tương tự bà Anh, bà Lê Thị Diệu được bồi thường ban đầu 1,259 tỷ đồng và được “bổ sung” đến 3 lần. Còn bà Lê Thị Kim Lan, ngày 21/11/2012, huyện có quyết định bồi thường 955,9 triệu đồng. Gần 4 năm treo, đến ngày 27/4/2016, bà Lan được “bổ sung” 604,3 triệu đồng. Bà Lê Thị Kim Phụng bị thu hồi 222,8m2 và kêu cứu suốt nhiều năm về khoản bồi thường hỗ trợ chỉ 55,7 triệu đồng mà bà than thở là rất “bèo bọt”. Cùng với bà Phụng, các hộ dân nêu trên đã khiếu nại, khởi kiện đến tòa.

Vấn đề các hộ dân yêu cầu làm rõ là bồi thường không xác định đúng thực tế loại đất, diện tích đất thổ vườn nhưng Ban BTGPMB chỉ tính giá đất nông nghiệp. Nghiêm trọng hơn, chủ đầu tư bồi thường theo kiểu “trả góp” gây thiệt hại lớn cho người dân.

Các hộ dân trên khu đất quy hoạch “treo”

Đặc biệt, nhân vật đáng chú ý là ông Bùi Văn Tiệp (nguyên Sư đoàn trưởng Sư đoàn 367 Quân chủng Phòng không - Không quân) là “sếp”chủ đầu tư dự án. Ông Tiệp đã lãnh án 2 năm tù treo về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” trong vụ Út “trọc” Đinh Ngọc Hệ. Các hộ dân phản ánh ông Tiệp việc thiếu trách nhiệm khi “treo” kinh phí bồi thường trong dự án thu hồi đất làm doanh trại tại huyện Bình Chánh. Lỗi của chủ đầu tư nhưng bắt người dân gánh chịu hậu quả là không thỏa đáng.

Sẽ sáng tỏ qua tranh tụng tại tòa

Xác minh vụ việc, phóng viên đã làm việc tại UBND huyện Binh Chánh để làm rõ những vấn đề người dân nêu ra. Mấu chốt là dự án bị “treo” xuất phát từ chủ đầu tư thiếu tiền bồi thường. Về việc này, ngày 5/6/2012 BBTGPMB huyện Bình Chánh đã có Công văn 659/BBT gửi Sư đoàn 367 về kinh phí bồi thường thể hiện tổng chi phí là 56,2 tỷ đồng. Do chủ đầu tư mới chuyển 40 tỷ đồng nên BBTGPMB đề nghị sớm chuyển phần kinh phí còn lại. Tuy nhiên, đến ngày 2/10/2012, BBTGPMB vẫn không nhận được tiền. Do đó, BBTGPMB phải đề nghị Sư đoàn 367 sớm chuyển kinh phí.

Ông Nguyễn Thành Toại, Phó Ban BTGPMB huyện Bình Chánh cho biết: Năm 2012, BBTGPMB đã có văn bản gửi chủ đầu tư đề nghị chuyển kinh phí. Thế nhưng, đến năm 2015, chủ đầu tư mới có văn bản trả lời. Rõ ràng, việc chủ đầu tư “ngâm” kinh phí 3 năm như phản ánh của các hộ dân là có căn cứ. Việc chủ đầu tư “treo” kinh phí bồi thường đã được phía cán bộ huyện ghi nhận, báo cáo lãnh đạo để có biện pháp giải quyết thỏa đáng. Lãnh đạo văn phòng UBND huyện Bình Chánh cho biết về vụ việc này, thường trực UBND huyện  họp nhiều lần, có đối thoại nhưng các hộ dân chưa đồng ý.

Ghi nhận ý kiến phản ánh của các cử tri xã Đa Phước về việc “chủ đầu tư không tiến hành giao tiền cho các hộ dân, kiến nghị chủ đầu tư sớm giao tiền để  người dân bàn giao mặt bằng, tìm chỗ tái định cư ổn định cuộc sống”, Đoàn đại biểu quốc hội Tp. Hồ Chí Minh đã có báo cáo, khẳng định đây là vấn đề thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND Tp. Hồ Chí Minh.

Được biết, TAND Tp. Hồ Chí Minh đang giải quyết, vừa có văn bản gửi người bị kiện là Chủ tịch UBND huyện Bình Chánh yêu cầu phải có mặt tại Tòa hành chính để tham gia phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại.  Hiện TAND Tp. Hồ Chí Minh đang hoàn tất thủ tục để mở phiên tòa xét xử vụ án hy hữu này. Các hộ dân bày tỏ mong muốn qua tranh tụng công khai, bản chất vụ việc sẽ sáng tỏ và có phán quyết đúng pháp luật.