Sáng 20/4, Lễ khánh thành Khu lưu niệm chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn đã được tổ chức long trọng tại xã Ninh Sơn, thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa.
Tham dự có các đồng chí: Nguyễn Hòa Bình - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TANDTC; Nguyễn Hải Ninh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa; Phạm Đại Dương, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Phú Yên; Tiến sĩ - Thiếu tướng Nguyễn Hoàng Nhiên, Viện trưởng Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam; Đại tá Dương Hoàng Toán, Phó Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 5 và lãnh đạo HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh, thị xã Ninh Hòa; các cựu chiến binh Tiểu đoàn 59 và gia đình đồng chí Nguyễn Lựu (Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 59 chỉ huy trận thắng Vườn Gòn - Đá Bàn).
Khu lưu niệm là nơi ghi dấu chiến công oanh liệt của Tiểu đoàn 59 - Bộ đội chủ lực Liên khu 5 đã giành thắng lợi lớn trong trận chiến đấu chống càn của địch tại Vườn Gòn - Đá Bàn vào ngày 20/4/1953, đập tan ý đồ của thực dân Pháp nhằm tiêu diệt lực lượng chủ lực và phá hoại căn cứ cách mạng của ta. Chiến thắng ấy minh chứng tiêu biểu cho ý chí quyết chiến, quyết thắng, tinh thần cách mạng tiến công của quân và dân Khánh Hòa.
Chiến thắng Vườn Gòn – Đá Bàn đã vinh danh những chiến sĩ anh hùng, trong đó có đồng chí Nguyễn Lựu, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 59 – nguyên chiến sĩ du kích Ba Tơ anh hùng. Ông là người chỉ huy mưu trí, sáng tạo, anh dũng, gan dạ trong chiến đấu, gần gũi thương yêu cấp dưới, gắn bó máu thịt với nhân dân.
Công trình Khu lưu niệm chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn được xây dựng trên diện tích hơn 1,1 ha tại thôn 5, xã Ninh Sơn, thị xã Ninh Hòa. Tại đây có Tượng đài chiến thắng cao 18,5m, trên đỉnh tượng đài là hình ngôi sao 5 cánh; khu vực Phòng Truyền thống với các tư liệu, hình ảnh, hiện vật, kỷ vật, sa bàn, sơ đồ các trận đánh, là nơi tái hiện, lưu giữ giá trị truyền thống của Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa, Liên khu 5, căn cứ cách mạng Đà Bàn và những chiến công của Tiểu đoàn 59 trong giai đoạn kháng chiến chống Pháp. Trong khuôn viên khu lưu niệm còn có 10 vòng tròn nghiêng, tượng trưng cho 10 tháp canh từng bị Tiểu đoàn 59 tiêu diệt trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.
Công trình được xây dựng, hoàn thành đúng vào dịp kỷ niệm 70 năm chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn (20/4/1953 - 20/4/2023) có ý nghĩa to lớn về giáo dục truyền thống cách mạng của quê hương Khánh Hòa đối với các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ; đồng thời, thể hiện lòng tri ân của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Khánh Hòa đối với những chiến công vẻ vang của Tiểu đoàn 59.
Khu lưu niệm sẽ được bàn giao cho địa phương quản lý, bảo vệ và duy trì hoạt động; Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh tiếp tục bổ sung tư liệu, kỷ vật trình bày tại Phòng truyền thống; UBND tỉnh nghiên cứu xây dựng cây cầu bắc qua sông Đá Bàn, giúp nhân dân đến với khu lưu niệm thuận tiện hơn.
Tại buổi lễ, các đoàn đại biểu đã đặt vòng hoa tưởng nhớ công ơn và thắp hương viếng các anh hùng liệt sĩ đã anh dũng hi sinh trong cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, bảo vệ đất nước. Cũng nhân dịp này, các đại biểu đã trao 1.280 suất quà, mỗi suất trị giá 1 triệu đồng cho các em học sinh tiểu học và THCS trên địa bàn xã Ninh Sơn.