8 dự án BOT giao thông cần xử lý

Thời gian qua, Bộ GTVT đã báo cáo Chính phủ về những nguyên tắc, giải pháp tổng thể để xử lý khó khăn, vướng mắc dự án BOT giao thông, đồng thời đề xuất giải pháp xử lý khó khăn bất cập đối với 8 dự án BOT.

Hai giải pháp cơ bản đặt ra gồm: Bố trí vốn Nhà nước để thanh toán cho nhà đầu tư, ngân hàng tín dụng và chấm dứt hợp đồng trước hạn đối với 5/8 dự án; Sửa đổi hợp đồng, bổ sung vốn Nhà nước đối với 3/8 dự án.

Có 3 dự án dự kiến sửa đổi hợp đồng, bổ sung vốn Nhà nước gồm: Dự án BOT cầu Ba Vì - Việt Trì (kết nối TP. Hà Nội và TP. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ); dự án BOT cầu Thái Hà (kết nối Hà Nam - Thái Bình); dự án BOT hầm Đèo Cả (thay thế quyền thu phí trên cao tốc La Sơn - Túy Loan).

Dự kiến, tổng mức vốn Nhà nước để xử lý vướng mắc tại 8 dự án BOT khoảng hơn 10.300 tỷ đồng.

Về thẩm quyền, 8 dự án BOT trước đây được Thủ tướng Chính phủ là cấp có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư theo các dự án độc lập. Hơn nữa mức vốn Nhà nước đề xuất để xử lý khó khăn, bất cập đối với từng dự án thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ. Do vậy thẩm quyền quyết định giải pháp xử lý khó khăn, bất cập theo quy định pháp luật thuộc Thủ tướng Chính phủ.

Bên cạnh đó, việc xử lý khó khăn, bất cập cũng là nhiệm vụ thực hiện theo Nghị quyết số 437/2017 và Thông báo số 1834/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Theo quy định của Luật Tổ chức Quốc hội, Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về giải pháp xử lý khó khăn, bất cập dự án BOT giao thông.

Thực hiện chỉ đạo của Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Bộ GTVT đã chủ trì, lấy ý kiến các bộ, cơ quan và đã có báo cáo gửi Thủ tướng, Phó thủ tướng về tiếp thu, giải trình ý kiến các bộ, ngành về giải pháp xử lý khó khăn, bất cập các dự án BOT giao thông.

Ngoài các giải pháp đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét quyết định, Bộ GTVT cũng đang nghiên cứu, đánh giá tổng thể những tác động đối với các dự án BOT khi đưa các tuyến cao tốc vào khai thác sử dụng, làm cơ sở để xây dựng, đề xuất giải pháp phù hợp.

Gần một năm vừa qua, mặc dù Bộ GTVT đã nỗ lực triển khai thực hiện, tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về xây dựng giải pháp xử lý khó khăn, bất cập dự án BOT giao thông và đã đạt được các kết quả nhất định, nhưng chưa bảo đảm tiến độ theo yêu cầu của Quốc hội. Nguyên nhân là do các dự án triển khai chủ yếu trong giai đoạn 2012 - 2015, thời điểm hệ thống pháp luật về đầu tư theo phương thức PPP còn hạn chế, bất cập; quá trình rà soát, xác định trách nhiệm của từng dự án cần cẩn trọng.

Đến nay, sau đàm phán, một số nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án thống nhất về giải pháp xử lý, một số nhà đầu tư ban đầu đã thống nhất bổ sung vốn Nhà nước tham gia không quá 49% tổng mức đầu tư để tiếp tục thực hiện hợp đồng, một số nhà đầu tư sẵn sàng chia sẻ 50% tỷ suất lợi nhuận. Còn các ngân hàng tín dụng chỉ cam kết theo hướng sẽ chia sẻ với Nhà nước, nhà đầu tư... Đây là những khó khăn chưa thể thống nhất giải pháp xử lý hài hòa lợi ích các bên tham gia.

Hiện nay, Bộ GTVT đã tiếp thu, có báo cáo giải trình gửi Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét thông qua, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến, trên cơ sở đó Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ quyết định giải pháp xử lý theo đúng thẩm quyền.

Ngoài các giải pháp đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét quyết định, Bộ GTVT cũng đang nghiên cứu, đánh giá tổng thể những tác động đối với các dự án BOT khi đưa các tuyến cao tốc vào khai thác sử dụng, làm cơ sở để xây dựng, đề xuất giải pháp phù hợp.