Thu hồi hay tiêu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong vụ án hình sự?

Trả lời:

Theo Giải đáp số 02/GĐ-TANDTC ngày 19/9/2016 của TANDTC thì GCNQSDĐ là quyết định hành chính, nếu thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2, Điều 3, Luật Tố tụng hành chính 2015 thì là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính.

Tại khoản 1, Điều 34, Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định: “Khi giải quyết vụ việc dân sự, Tòa án có quyền hủy quyết định cá biệt trái pháp luật của cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự trong vụ việc dân sự mà Tòa án có nhiệm vụ giải quyết.”

Như vậy, GCNQSDĐ là quyết định hành chính của cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành. Quyết định này chỉ có thể bị hủy bỏ khi là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính hoặc khi Tòa án giải quyết vụ việc dân sự; hoặc bị thu hồi, hủy bỏ bởi chính cơ quan có thẩm quyền ban hành theo quy định tại Điều 106, Luật Đất đai năm 2013.

Do đó, trong vụ án hình sự mà người phạm tội giả chữ ký của chủ sử dụng đất để thực hiện thủ tục xin cấp lại, cấp đổi GCNQSDĐ, sau đó dùng GCN này sử dụng vào việc thực hiện hành vi phạm tội thì khi xét xử vụ án hình sự, HĐXX căn cứ vào khoản 3, Điều 326, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 để kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi GCNQSDĐ đó mà không tịch thu, tiêu hủy theo Điều 106, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015.

Trường hợp GCNQSDĐ được làm giả và không gắn với thửa đất cụ thể nào mà bị cáo dùng GCN đó để thực hiện hành vi phạm tội thì GCNQSDĐ giả này là tài liệu phải được lưu trong hồ sơ vụ án nên cũng không tịch thu, tiêu hủy theo Điều 106, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015.