Phú Thọ tìm giải pháp đưa sắc phong cổ bị mất hồi hương

Chiều 13/4, trao đổi với phóng viên TTXVN, cụ Tạ Đình Hạp (84 tuổi), là thành viên Ban Quản lý di tích đền Quốc tế cho biết, qua nắm thông tin cụ được biết các sắc phong bị mất trộm năm 2021 của đền Quốc tế đang được ra rao bán đấu giá cổ vật trên trang web có địa chỉ http//www.yangminhauction.com (được cho là trang thông tin của công ty đấu giá Yang-minh, Thượng Hải (Trung Quốc) vào ngày 22/4 tới đây. Cụ cùng các thành viên ban quản lý đền đã báo cáo ngay với UBND xã Dị Nậu để tìm hướng xử lý. Cụ và người dân trong xã rất mong các cơ quan chức năng khẩn trương vào cuộc, có giải pháp sớm đưa các sắc phong cổ hồi hương.

Theo cụ Hạp, đền Quốc tế, xã Dị Nậu còn được gọi là đền Thượng đã tồn tại hơn hai thiên niên kỷ (2300 năm). Tại đây lưu giữ nhiều di vật phong phú và quý hiếm như ngai thờ, án gian, kiệu bát cống, kinh sách, sắc phong… Những cổ vật này phản ánh nghệ thuật điêu khắc gỗ cổ tinh xảo từ thời Lê và là những cổ vật vô giá không chỉ của đền Quốc tế, của người dân Dị Nậu, mà còn cả của tỉnh Phú Thọ và của Quốc gia.

Ông Hán Danh Ban, Thủ từ đền Quốc tế cho biết, vào ngày 24/ 5/2021, kẻ trộm đã táo tợn, đột nhập vào đền Quốc tế, dùng xà beng phá két sắt, lấy đi nhiều sắc phong, sách cổ và một số hiện vật khác. Tất cả các cổ vật này đều là bản gốc. Các cơ quan chức năng đã vào cuộc điều tra nhưng số sắc phong, sách cổ bị mất trộm vẫn bặt vô âm tín.

Theo ông Ban, đền Quốc tế có tổng cộng 40 sắc phong, trong đó có 1 sắc phong đã bị thất lạc từ lâu, còn lại 39 sắc phong. Tháng 5/2021, toàn bộ 39 sắc phong cổ, hơn 30 cm sách cổ Hán nôm và một số hiện vật khác của đền Quốc tế bị mất trộm. Đây là những sắc phong từ thời Hậu Lê và thời Nguyễn.

Số sắc phong và cuốn sách bị mất trộm có nội dung giá trị văn hóa, tín ngưỡng, lịch sử rất giá trị. Mất sách cổ gốc này là mất đi những thần tích, thần sắc, phong tục tập quán, những bài lễ, bài cúng của tổ tiên từ xưa; những địa bạ cổ; hương ước được ghi lại cũng bị mất...

Ông Ban thông tin thêm, may mắn, nhiều nội dung của những sắc phong, sách cổ bị mất đã được sao chép và được dịch ra chữ quốc ngữ, hiện đang tạm lưu giữ tại gia đình ông. Hiện đền Quốc tế hiện chỉ còn gần 2 gang tay sách cổ là những thần tích, thần sắc nhưng chưa được dịch sang chữ quốc ngữ.

Còn ông Đặng Đức Hải, Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Tam Nông cho biết, ngay sau khi nắm được thông tin trên trang mạng xã hội của Trung Quốc được cho là của Công ty đấu giá Yang minh, Thượng Hải (Trung Quốc) đang rao bán, đấu giá một số sắc phong của Việt Nam; trong đó có 2 sắc phong được cho là của Di tích lịch sử cấp Quốc gia tại đền Quốc tế, xã Dị Nậu, huyện Tam Nông. Qua đối chiếu nội dung và một số hình ảnh liên quan đang lan truyền trên trang mạng xã hội so với bản sắc phong được Ban quản lý đền Quốc tế xã Dị Nậu sao chụp lại, UBND huyện Tam Nông nhận thấy có 2 sắc phong, trong đó có một sắc phong Tự Đức năm thứ 3 (1850) và một sắc phong Thành Thái năm thứ nhất (1889) có một số nội dung trùng khớp bản sắc phong nghi ngờ là bản sắc phong bị mất tại đền Quốc tế, xã Dị Nậu, huyện Tam Nông ngày 24/5/2021.

Để giúp đền Quốc tế, xã Dị Nậu, huyện Tam Nông tìm lại được sắc phong và một số tài liệu, hiện vật đã bị mất, UBND huyện Tam Nông đề nghị UBND tỉnh Phú Thọ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL)chỉ đạo, báo cáo cấp có thẩm quyền hỗ trợ giúp xã Dị Nậu tìm lại di sản đã mất.

Trong khi đó, cùng ngày 13/4, trao đổi với báo chí, Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Phú Thọ Nguyễn Đắc Thủy đã cung cấp thêm thông tin về sắc phong của địa phương.

Cụ thể, ông Thủy cho biết sau khi nhận được thông tin về Công ty “Thượng Hải Dương Minh phách mại hữu hạn” (Trung Quốc) có rao bán một số sắc phong của Việt Nam, trong đó có các sắc phong của tỉnh Phú Thọ, Sở VHTTDL tỉnh Phú Thọ đã có báo cáo gửi UBND tỉnh Phú Thọ đề nghị Công an tỉnh, Sở Ngoại vụ xác minh thông tin.

Cũng theo ông Thủy, riêng với các sắc phong của tỉnh Phú Thọ, bước đầu Sở VHTTDL tỉnh cũng đã xác minh đây là các hiện vật đã bị mất cắp vào ngày 21/5/2021 tại đền Quốc tế. Thời điểm đó, di tích đã bị kẻ gian cậy két sắt, lấy toàn bộ sắc phong. Công an huyện Tam Nông cũng đã lập hồ sơ điều tra, xác minh để tìm những kẻ đã lấy cắp hiện vật tại di tích nhưng đến nay vẫn chưa tìm ra thủ phạm.

Về phương án hồi hương hiện vật, theo ông Nguyễn Đắc Thủy, đây là câu chuyện cần phải bàn thảo giữa các bên như: Cơ quan ngoại giao, cơ quan quản lý nhà nước về di sản văn hóa, an ninh, công an… Các đơn vị này cần phải có sự phối hợp và ứng xử phù hợp với từng hiện vật bị mất cắp. Cần phải có sự phối hợp nhịp nhàng giữa luật pháp của Việt Nam và luật pháp của quốc gia đó.

“Sắc phong đối với di tích được xem như giấy chứng nhận của triều đình phong kiến để khẳng định giá trị của từng di tích, vì thế chúng ta ứng xử theo hình thức khác với đấu giá cổ vật, tranh ảnh...”, lãnh đạo Sở VHTTDL tỉnh Phú Thọ nêu quan điểm.