Bạc Liêu: Thanh tra kết luận Ban chỉ định nhà thầu không đủ năng lực

Chỉ định nhà thầu không đủ năng lực

Ngày 15/8, Thanh tra tỉnh Bạc Liêu ban hành Kết luận thanh tra số 63/KL-TTT về việc thanh tra công tác chấp hành pháp luật trong thu, chi tài chính, quản lý đầu tư xây dựng và mua sắm công tại Ban Quản lý dự án Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Theo đó, tại thời điểm thanh tra dự án chưa hoàn thành và bàn giao đưa vào khai thác sử dụng nên chỉ kiểm tra, đối chiếu về trình tự thủ tục đầu tư ban đầu, kết quả kiểm tra thể hiện có sai phạm.

Cụ thể, Dự án khẩn cấp để xử lý hố xói và gia cố lòng sông thuộc phạm vi công trình cảng cá Gành Hào được Thường trực Tỉnh ủy thống nhất chủ trương xây dựng công trình khẩn cấp tại văn bản số 1342-CV/VPTU ngày 05/11/2021 và UBND tỉnh ban hành Lệnh xây dựng công trình khẩn cấp tại Quyết định số 1785/QĐ- ƯBND ngày 29/11/2021, phê duyệt đề xuất dự án tại Quyết định số 2020/QĐ- ƯBND ngày 31/12/2021.

Dự án được Ban Quản lý dự án NN&PTNT phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu tại Quyết định số 246/QĐ-DANN ngày 01/12/2021. Gồm 09 gói thầu: Gói thầu 01 - Tư vấn khảo sát xây dựng và lập Báo cáo nghiên cứu khả thi; Gói thầu 02 - Tư vấn thẩm tra Báo cáo nghiên cứu khả thi; Gói thầu 03 - Tư vấn thiết kế bản vẽ thi công - dự toán; Gói thầu 04 - Tư vấn giám sát khảo sát xây dựng; Gói thầu 05 - Tư vấn thẩm tra thiết kế bàn vẽ thi công - dự toán; Gói thầu 06 - Tư vấn giám sát thi công xây dựng gói thầu số 09; Gói thầu 07 - Bảo hiểm xây dựng công trình gói thầu số 09; Gói thầu 08 - Chi phí kiểm toán và Gói thầu 09 - Thi công xử lý hố xói và gia cố lòng sông.

Dự án do Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Bạc Liêu lập báo cáo nghiên cứu khả thi, Sở NN&PTNT thẩm định và được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 2282/QĐ-UBND ngày 30/12/2022 với tổng mức đầu tư 52.390.135.000 đồng. Ban Quản lý dự án Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công và tổng dự toán tại Quyết định số 06/QĐ-DANN ngày 11/01/2023 với giá trị 49.850.350.000 đồng.

Thanh tra tỉnh Bạc Liêu kết luận, Ban Quản lý dự án phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu giai đoạn chuẩn bị đầu tư công trình khẩn cấp xử lý hố xói và gia cố lòng sông thuộc phạm vi công trình cảng cá Gành Hào tại Quyết định số 246/QĐ-DANN ngày 01/12/2021 là “không đúng thẩm quyền theo quy định”.

Theo Luật sư Nguyễn Mạnh Linh - Giám đốc Công ty Luật Tân Đại Thịnh và cộng sự, tại khoản 8, Điều 6, Thông tư số 10/2015/TT-BKHĐT ngày 26/10/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định chi tiết về kế hoạch lựa chọn nhà thầu quy định: “...sau khi chủ đầu tư hoặc cơ quan trực tiếp có trách nhiệm quản lý gói thầu xác định và giao cho nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện ngay gói thầu thì trong vòng 07 ngày làm việc kể từ ngày giao thầu, chủ đầu tư phải hoàn thiện thủ tục trình người có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu”.

Ngoài ra, tại một số gói thầu thuộc dự án, Ban Quản lý đã mắc nhiều sai sót. Tại Gói thầu 01 Tư vấn khảo sát xây dựng và lập báo cáo nghiên cứu khả thi, Ban Quản lý dự án NN&PTNT đã ký Hợp đồng số 13/2021/HĐ-TV trị giá 310.955.000 đồng với Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Bạc Liêu vào ngày 02/12/2021. Đến ngày 23/8/2023, Ban Quản lý dự án NN&PTNT ký Phụ lục hợp đồng lần 01 điều chỉnh giá trị hợp đồng đã điều chỉnh giảm còn 89.629.000 đồng, chênh lệch giảm số tiền 221.326.000 đồng. Nhưng trước đó 31/12/2021, Ban Quản lý dự án NN&PTNT đã thanh toán toàn bộ giá trị hợp đồng (số tiền 310.955.000 đồng) cho đơn vị tư vấn trước khi báo cáo nghiên cứu khả thi được phê duyệt, điều này chưa phù hợp với điều khoản của hợp đồng.

Tại gói thầu 08 - Chi phí kiểm toán, Ban Quản lý dự án NN&PTNT phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu tại Quyết định số 49/QĐ-DANN ngày 03/3/2022. Đơn vị được chỉ định thầu là Công ty TNHH Kiểm toán TVASC Việt Nam với giá trị 183.583.000 đồng (đến thời điểm thanh tra, chưa thanh toán giá trị hợp đồng). Theo Thanh tra tỉnh, Ban Quản lý dự án NN & PTNT quyết định lựa chọn nhà thầu kiểm toán độc lập khi chưa có ý kiến của người quyết định đầu tư, là sai quy định.

Đáng chú ý, gói thầu 09 thi công xử lý hố xói và gia cố lòng sông, được Ban Quản lý dự án NN&PTNT phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu tại Quyết định số 254/QĐ-DANN ngày 02/12/2021. Hình thức lựa chọn nhà thầu là chỉ định thầu rút gọn, loại hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh, thời gian thực hiện hợp đồng 210 ngày (kể từ ngày khởi công công trình). Đơn vị được chỉ định gói thầu 09 là liên danh Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng Hoàng Giang - Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Dịch vụ Phan Hiền (liên danh Hoàng Giang - Phan Hiền) tại Hợp đồng số 04a/2021/HĐ-XD ngày 02/12/2021 với giá trị 48.312.088.000 đồng, giá trị thanh toán đến ngày 23/8/2023 là 25.193.791.000 đồng.

Tuy nhiên qua kiểm tra, đối chiếu hồ sơ năng lực của đơn vị thi công liên danh Hoàng Giang - Phan Hiền cho thấy Công ty Phan Hiền không chứng minh được về năng lực kỹ thuật. Cụ thể, nhân sự chủ chốt, máy móc, thiết bị, giải pháp thi công nhưng Ban Quản lý NN&PTNT không yêu cầu làm rõ. Đồng thời, chưa có biện pháp xác minh thông tin về năng lực đối với Công ty Phan Hiền dẫn đến chủ đầu tư không phát hiện doanh nghiệp cung cấp thông tin không trung thực đối với 02 hợp đồng tương tự (nhà thầu xác nhận 02 hợp đồng tương tự thế hiện trong hồ sơ năng lực thực tế không thực hiện).

Công ty Phan Hiền được thành lập ngày 06/02/2004, có trụ sở tại ấp Xẻo Chích, thị trấn Châu Hưng, huyện Vĩnh Lợi, Bạc Liêu, với ngành nghề chính là bán buôn vật liệu và thiết bị lắp đặt khác trong xây dựng. Ông Phan Văn Hiền là người đại diện pháp luật, chức vụ Giám đốc.

Phan Hiền đã được phê duyệt trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia vào ngày 01/8/2016. Đến nay, công ty đã tham gia 84 gói thầu, trong đó trúng 49 gói. Tổng giá trị trúng thầu là 709,5 tỷ đồng, trong đó giá trị trúng thầu với vai trò độc lập là 190,1 tỷ đồng và giá trị trúng thầu với vai trò liên danh là gần 519,4 tỷ đồng. Tuy nhiên, Công ty Phan Hiền chỉ có 10 nhân viên đăng ký và số vốn điều lệ từ năm 2017 đến nay là 10 tỷ đồng.

Công ty Hoàng Giang được thành lập ngày 10/4/2006, trụ sở tại 51 đường số 38, phường Tân Phong, Quận 7, TP. Hồ Chí Minh, với ngành nghề chính là xây dựng công trình kỹ thuật dân dụng khác. Ông Nguyễn Văn Du là người đại diện pháp luật với chức vụ Giám đốc. Từ năm 2016 đến nay, Công ty Hoàng Giang đã tham gia 18 gói thầu, trong đó trúng 9 gói, trượt 6 gói và 3 gói chưa có kết quả. Tổng giá trị trúng thầu gần 325,2 tỷ đồng, trong đó giá trị trúng thầu với vai trò độc lập là 48,3 tỷ đồng và giá trị trúng thầu với vai trò liên danh gần 276,8 tỷ đồng. Số lượng nhân viên đăng ký là 15 người.

Gia hạn lệnh xây dựng khẩn cấp không đúng quy định

Tại kết luận thanh tra này cũng chỉ ra những bất cập, thiếu sót không phù hợp của việc gia hạn lệnh xây dựng khẩn cấp của dự án xử lý hố xói và gia cố lòng sông thuộc phạm vi công trình cảng cá Gành Hào. Cụ thể, sự cố sạt lở xảy ra từ tháng 02/2019 nhưng đến tháng 7/2021 (khoảng cách thời gian hơn 02 năm) Sở NN&PTNT, Ban Quản lý dự án NN&PTNT và các cơ quan, đơn vị mới lập các hồ sơ, thủ tục trình ban hành lệnh khẩn cấp.

Theo Tờ trình số 152/TTr-DANN ngày 08/7/2021, Báo cáo số 288/BC- DANN ngày 11/11/2021 của Ban Quản lý dự án NN&PTNT và Báo cáo số 360/BC-SNN ngày 19/8/2021 của Sở NN&PTNT, cơ sở đề xuất ban hành Lệnh khẩn cấp đều căn cứ vào sự cố sạt lở xảy ra vào ngày 25/02/2019 thuộc phạm vi công trình nâng cấp, sửa chữa Cảng cá Gành Hào do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đầu tư. Song đến ngày 19/11/2021, Sở NN&PTNT tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Lệnh xây dựng công trình khẩn cấp. Đồng thời, đến tháng 12/2021 mới triển khai thực hiện thi công xây dựng công trình là chưa đảm bảo tính chất “kịp thời” của công trình khẩn cấp theo quy định.

Theo Luật sư Nguyễn Mạnh Linh, khoản 48, Điều 1, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng quy định: “Công trình xây dựng khẩn cấp gồm: Công trình được xây dựng mới hoặc sửa chữa, cải tạo nhằm kịp thời phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, các nhiệm vụ cấp bách để bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại theo quyết định của cấp có thẩm quyền...”. Như vậy, trong trường hợp này, Ban Quản lý dự án NN&PTNT tỉnh Bạc Liêu gia hạn lệnh xây dựng khẩn cấp là chưa phù hợp với tính chất của công trình khẩn cấp là phải xử lý kịp thời.