Ngày 20/11, Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã mở phiên xét xử sơ thẩm vụ án xảy ra tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil (Công ty Xuyên Việt Oil).
Theo đó, các bị cáo đưa ra xét xử gồm: Nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre Lê Đức Thọ (từ tháng 7-2021 đến tháng 9-2023) bị truy tố về các tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi” và “Nhận hối lộ”.
Bị cáo Đỗ Thắng Hải, nguyên Thứ trưởng Bộ Công Thương bị truy tố tội “Nhận hối lộ”; bị cáo Trần Duy Đông, nguyên Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) bị truy tố về tội “Nhận hối lộ”.
Bị cáo Mai Hồng Hạnh, nguyên Giám đốc kiêm Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Xuyên Việt Oil bị truy tố về các tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và “Đưa hối lộ”. Bị cáo Nguyễn Thị Như Phương, Phó Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil bị truy tố tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Các bị cáo khác bị truy tố tội “Nhận hối lộ” gồm: Hoàng Anh Tuấn và Nguyễn Lộc An (nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước - Bộ Công Thương); Lê Duy Minh (nguyên Cục trưởng Cục Thuế thành phố Hồ Chí Minh); Đặng Công Khôi (nguyên Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính); Phan Kiến Anh (nguyên Giám đốc Chi nhánh phân phối sản phẩm Lọc dầu Nghi Sơn).
Có 5 bị cáo bị truy tố về tội “Đưa hối lộ”, gồm: Nguyễn Văn Thắng (nguyên Phó Giám đốc Chi nhánh Hà Nội của Xuyên Việt Oil); Vũ Trung Thành (nguyên Giám đốc Vietinbank - Chi nhánh Thanh Xuân, thành phố Hà Nội); Đinh Tiến Dũng (Kế toán trưởng Xuyên Việt Oil); Nguyễn Tấn Long (Trưởng phòng Kinh doanh, Công ty Xuyên Việt Oil); Đồng Xuân Dũng (lao động tự do).
Chủ tọa phiên tòa là thẩm phán Trần Minh Châu, có 6 kiểm sát viên tham gia phiên tòa. Ngoài ra, tham dự phiên tòa có gần 30 luật sư bào chữa cho các bị cáo, trong đó 3 luật sư bào chữa cho bị cáo Lê Đức Thọ. Tòa triệu tập 95 người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Bộ Công Thương và Bộ Tài chính được Hội đồng xét xử xác định là nguyên đơn dân sự.
Theo cáo trạng, bị cáo Hạnh là người đại diện theo pháp luật, Giám đốc kiêm Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Xuyên Việt Oil. Quá trình điều hành hoạt động kinh doanh xăng dầu tại công ty, lợi dụng chức vụ quyền hạn được giao, Hạnh đã vi phạm các quy định về sử dụng Quỹ bình ổn giá và tiền thuế bảo vệ môi trường gây thất thoát tài sản Nhà nước 1.463 tỷ đồng. Trong đó, thất thoát từ quỹ Bình ổn giá là 219 tỷ đồng, thất thoát từ thuế bảo vệ môi trường là 1.244 tỷ đồng.
Cụ thể, bị cáo Hạnh không chỉ đạo nhân viên trích lập Quỹ bình ổn giá (Quỹ BOG) theo quy định mà chỉ đạo cấp dưới chuyển tiền vào tài khoản cá nhân.
Sau đó, nữ bị cáo dùng tiền này để cho bạn bè vay mượn, chi tiêu cá nhân, đưa hối lộ. Đối với việc thu hộ, quản lý và chuyển nộp tiền thuế bảo vệ môi trường, bị cáo Hạnh cố ý sử dụng số tiền thu hộ vào các mục đích cá nhân mà không nộp tiền chuyển vào ngân sách Nhà nước.
Cáo trạng cho biết, năm 2018, Lê Đức Thọ giữ chức vụ Tổng Giám đốc, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam (Ngân hàng Vietinbank). Cuối năm 2021, Lê Đức Thọ giữ chức vụ Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre. Giai đoạn 2019 - 2021, bị cáo này đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để nhận hối lộ và gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi. Trong việc giúp Công ty Xuyên Việt Oil vay vốn và xin cấp giới hạn tín dụng, kéo dài thời gian duy trì giới hạn tín dụng, từ năm 2019 đến tháng 1-2020, bị cáo Thọ đã 2 lần nhận tiền hối lộ tổng cộng là 600.000 USD (tương đương hơn 13,8 tỷ đồng) của Hạnh.
Ngoài ra, bị cáo Thọ đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tác động, gây ảnh hưởng đến Giám đốc Vietinbank - Chi nhánh tỉnh Bến Tre cho Công ty Xuyên Việt Oil được vay vốn thuận lợi, với hạn mức tín dụng 400 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi và tỷ lệ tín chấp khoản vay là 40%.
Cụ thể, bị cáo Thọ đã nhiều lần nhận tiền, tài sản có giá trị lớn từ Hạnh gồm: 200.000 USD (tương đương hơn 4,5 tỷ đồng) vào ngày 28-3-2022, 1 bộ gậy chơi golf (trị giá 1,1 tỷ đồng), 1 đồng hồ hiệu Patek Philippe (trị giá 421.000 USD, tương đương hơn 9,8 tỷ đồng), 1 ôtô Mercedes Benz S450 Luxury (trị giá hơn 6,6 tỷ đồng). Quá trình điều tra, bị cáo Thọ cũng nộp 16,7 tỷ đồng khắc phục hậu quả.
Còn bị cáo Đỗ Thắng Hải nhận 1,1 tỷ đồng để giúp Công ty Xuyên Việt Oil cấp lại giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu cho các thương nhân đầu mối và trực tiếp phụ trách sắp hết hạn.
Cũng theo cáo trạng, các bị cáo Trần Duy Đông nhận hơn 5,6 tỷ đồng, chiếm hưởng hơn 2,7 tỷ đồng; Hoàng Anh Tuấn nhận gần 6 tỷ đồng, chiếm hưởng hơn 3,2 tỷ đồng; Nguyễn Lộc An nhận 400 triệu đồng và 1 đồng hồ Patek Philippe trị giá hơn 521 triệu đồng; Lê Duy Minh nhận hơn 4,8 tỷ đồng; Phan Kiến Anh nhận hơn 3,2 tỷ đồng và Đặng Công Khôi nhận hơn 459 triệu đồng. Quá trình điều tra, Bộ Công an đã tạm giữ 134 sổ tiết kiệm trị giá hơn 1.117 tỷ đồng, 17 sổ đỏ và nhiều tài sản giá trị khác.
Phiên tòa dự kiến xét xử đến ngày 5-12-2024.