Diễn biến các nhóm cổ phiếu trong bối cảnh khủng hoảng năng lượng

Nhóm cổ phiếu lao đao vì khủng hoảng năng lượng

Ngân hàng Mỹ Citigroup đã thiết lập một rổ cổ phiếu có mức độ nhạy cảm lớn với cú sốc khí đốt, bao gồm công ty hoá chất Covestro AG, hãng thép Thyssenkrupp AG và tập đoàn thiết bị công nghiệp Siemens AG. Phân tích của Citigroup cho thấy, nhóm cổ phiếu này đuối hơn nhiều so với chỉ số Stoxx 600 của thị trường chứng khoán châu Âu từ đầu năm đến nay. 

Khi nguồn cung năng lượng ngày càng siết chặt, nhóm cổ phiếu bán lẻ cũng rơi vào bất lợi lớn. Tại Mỹ, trong tuần trước, nhiều “ông lớn” trong lĩnh vực bán lẻ đã lưu ý nhà đầu tư rằng, bất kỳ mối lo nào về lĩnh vực này ở thời điểm hiện tại cũng hoàn toàn có cơ sở. Tại Anh, một chỉ số đo giá cổ phiếu của ngành bán lẻ đã giảm khoảng 35% trong năm nay.

Nhà nghiên cứu Clive Burstow của Công ty phân tích Barings (London) cho biết cuộc khủng hoảng năng lượng này đã dẫn tới mức độ bấp bênh và lo ngại lớn trên thị trường. Giá cả tăng cao đang đẩy lạm phát lên và khiến cho năng lực sản xuất công nghiệp suy giảm, làm tồi tệ hơn tình trạng căng thẳng trong chuỗi cung ứng. 

Lạm phát tăng cao cũng khiến các Ngân hàng Trung ương lớn trên thế giới phản ứng bằng cách tăng mạnh lãi suất để khống chế đà tăng của giá cả. Tuần trước, ông Jerome Powell, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nói rằng, Fed sẽ tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ. 

Tuyên bố này đẩy lùi một số kỳ vọng rằng Fed sẽ sớm thay đổi lập trường. Trước đó, một số quan chức Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cũng dự báo về khả năng Fed tăng lãi suất với bước nhảy 0,75 điểm phần trăm trong cuộc họp vào tháng 9.

Chiến lược gia Ben Powell của BlackRock Investment Institute nhận định, triển vọng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết “sẽ hơi xấu trong vài quý tới”. Số liệu mới về dòng vốn toàn cầu của công ty dữ liệu EPFR đã phần nào phản ánh tâm lý lo ngại của nhà đầu tư. 

Các quỹ chứng khoán toàn cầu chứng kiến mức thoái vốn ròng 5,1 tỷ USD trong tuần kết thúc vào ngày 24/8, trong đó chứng khoán Mỹ bị nhà đầu tư rút vốn ròng lần đầu tiên sau 3 tuần. Việc Nga giảm cung cấp khí đốt cho châu Âu đồng nghĩa với việc giá năng lượng ở khu vực này đang vượt khỏi tầm kiểm soát. 

Theo các chuyên gia kinh tế của Ngân hàng Thuỵ Sỹ (UBS), nền kinh tế khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu Eurozone đang diễn ra sự suy thoái. Vừa qua, Ngân hàng đầu tư Mỹ Morgan Stanley đã cắt giảm dự báo tăng trưởng kinh tế Eurozone, cho rằng nền kinh tế khu vực này sẽ suy giảm sâu hơn so với mức dự báo trước đó, bắt đầu từ quý 4 năm nay.

Áp lực từ sự leo thang của giá cả được cảm nhận ở hầu như tất cả mọi quốc gia, buộc các chính phủ phải nhanh chóng tìm biện pháp ứng phó. Nhật Bản đang có kế hoạch mở lại các nhà máy điện hạt nhân, trong khi Đức muốn khôi phục lại các nhà máy nhiệt điện chạy bằng than. Ở Kosovo, việc cắt điện luân phiên đang được triển khai và nhiều quốc gia khác có thể sớm hành động tương tự để tiết kiệm nguồn năng lượng ngày càng trở nên ít ỏi.

Thiệt hại cũng lây lan với tốc độ nhanh chóng giữa các hãng công nghiệp và hoá chất khi hai công ty hóa chất lớn của châu Âu là Yara International ASA và Grupa Azoty SA đều đã tuyên bố cắt giảm sản lượng phân bón. Nguồn cung phân bón giảm sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp, dẫn tới áp lực tăng giá lương thực - thực phẩm. 

Chiến lược gia chứng khoán toàn cầu Beata Manthey của Citigroup lo ngại, các chính phủ có thể in tiền để giải cứu nền kinh tế, nhưng họ không thể in ra khí đốt. Ngoài lĩnh vực công nghiệp và hoá chất, ông không mấy lạc quan về những cổ phiếu tăng trưởng có tính chu kỳ vẫn đang được giao dịch ở mức định giá cao, nhất là trong các lĩnh vực tiêu dùng, công nghệ và bán lẻ. 

Nhóm cổ phiếu tiềm năng 

Ở thời điểm hiện tại, tiềm năng lớn nhất đang nằm ở các công ty hàng hoá cơ bản, từ doanh nghiệp dầu khí cho tới các hãng khai quặng. Ở châu Âu, một chỉ số đo giá cổ phiếu năng lượng đã tăng 26% trong năm nay.

CEO Gary Dugan của Global CIO Office cho biết, công ty ông đang tìm kiếm cơ hội để mua vào trong lĩnh vực năng lượng. Điều này có thể thấy rằng lợi nhuận lớn và cổ tức cao đang khiến cho cổ phiếu dầu khí đang đặc biệt hấp dẫn tại Mỹ, nơi có rủi ro về thuế thấp hơn đối với lĩnh vực này. 

Bên cạnh đó, Công ty quản lý gia sản Bank of America Private Wealth Management đang theo đuổi chiến lược được gọi là FAANG 2.0 (FAANG 1.0 được hiểu là những cổ phiếu công nghệ có mức tăng trưởng lớn gồm Facebook, Apple, Amazon, Netflix và Goolge). Những cổ phiếu công ty này theo đuổi gồm các nhóm ngành xăng dầu , hàng không vũ trụ và quốc phòng, nông nghiệp, năng lượng hạt nhân và năng lượng tái sinh, vàng và kim loại.

Chiến lược gia trưởng Joseph Quinlan của Bank of America Private Wealth Management tin rằng, đây là một cuộc ván đặt cược vào tài sản cứng và quyền lực cứng làm nơi ẩn náu an toàn cho công ty. Chiến lược này phát huy hiệu quả khá tốt trong tương quan so sánh với phần còn lại của thị trường. 

Việc các chính phủ và doanh nghiệp đẩy mạnh phát triển các nguồn năng lượng tái sinh nhằm cắt giảm sự phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch cũng tăng cường triển vọng cho lĩnh vực này. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, lý do để rót vốn vào cổ phiếu năng lượng tái sinh còn chưa rõ ràng. 

Đó là bởi việc phát triển năng lực, xây dựng hạ tầng và cập nhật mạng lưới để đón nhận năng lượng xanh đòi hỏi phải có thời gian và thiết bị công nghiệp làm từ thép và nhôm - những nguyên liệu đang bị thiếu. Trong khi đó, với sự leo thang của giá năng lượng và ảnh hưởng của việc nó đến các hộ gia đình, doanh nghiệp, tăng trưởng kinh tế và lợi nhuận của các công ty, các nhà giao dịch cổ phiếu sẽ phải chấp nhận thực tế rằng họ đang ở trong một thế giới mới mà chưa biết tới khi nào những thách thức mới được giải toả.