Nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp: "Biết rồi, khổ lắm, nói mãi"

Với người Việt Nam, nhà ở không chỉ là tài sản mà còn là mục tiêu phấn đấu, là đích đến, là thành tựu, là niềm kiêu hãnh của mỗi đời người.

Ngoài khái niệm nhà là khoảng không gian do vật chất xây đắp nên dùng để trú ngụ thì về mặt tinh thần, nhà là nơi sum họp, là tổ ấm gắn bó các thành viên trong mối quan hệ gia đình, thân tộc. Nhà ở cũng là nơi con cháu thờ cúng tổ tiên, là nơi kết nối linh thiêng giữa người sống và người đã khuất, giữa thế hệ này sang thế hệ khác, là nơi nuôi dưỡng tình thương yêu và ghi dấu nhiều kỷ niệm gia đình.

Có lẽ vì vậy mà người Việt Nam ai cũng thiết tha có một ngôi nhà.

Trong bối cảnh xã hội ngày một phát triển, phá vỡ mô hình tam tứ đại đồng đường, lực lượng lao động kéo nhau về các thành phố lớn học tập, làm việc và sinh sống tạo nên những gia đình hạt nhân thì nhà ở càng trở nên bức thiết. Nhưng để có được một căn nhà với nhóm người lao động có thu nhập thấp, đặc biệt là công nhân là điều không hề dễ dàng.

Còn  nhớ trong phiên thảo luận tại tổ tại kỳ họp bất thường lần thứ nhất về dự thảo Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ để hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội vào chiều ngày 04/01/2022,  Bộ trưởng Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cũng nhắc đến vấn đề nhà ở, nhà trọ cho công nhân, người lao động như là một vấn đề cần được quan tâm hiện nay.

Mới đây nhất, liên quan trực tiếp đến nhu cầu nhà ở của công nhân cũng là một trong những vấn đề được Đại biểu Quốc hội chất vấn cả Bộ trưởng Bộ Xây dựng và Thủ tướng tại kỳ họp đang diễn ra.  

Cho thấy, chưa bao giờ vấn đề nhà ở cho công nhân lại được quan tâm như hiện nay. Ở TP.HCM, thời điểm dịch Covid-19 bùng phát mạnh, hàng nghìn lao động chấp nhận kéo nhau về quê bất chấp nguy hiểm cũng bởi họ không có nhà. Phải sống tập trung trong các khu nhà trọ được xây dựng san sát với khoảng cách các dãy phòng đối nhau rất hẹp, không ngoại trừ việc dùng chung nhà vệ sinh cho nhiều phòng dẫn đến lây lan bệnh… với họ là một nỗi ám ảnh khủng khiếp.

Việc hàng chục ngàn công nhân kéo nhau về quê tránh dịch còn gây ra đứt gãy chuỗi cung ứng lao động, dẫn đến việc các doanh nghiệp thiếu hụt nhân công.

Trước tình trạng này, một lần nữa nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp - một trong những nội dung quan trọng liên quan đến phúc lợi xã hội mà người dân được hưởng theo quy định của pháp luật - lại được đem ra bàn luận và mổ xẻ. Nhận định lực lượng lao động tại các khu công nghiệp là yếu tố quan trọng để khôi phục và phát triển kinh tế sau dịch bệnh, việc giải quyết vấn đề nhà ở chính là căn cơ, nền tảng kéo người lao động trở lại nơi làm việc và để họ yên tâm công tác.

Tuy được nhiều ưu đãi nhưng giá nhà ở xã hội hiện nay với mức từ 1 - 1,6 tỷ đồng/căn, so với thu nhập 5 - 10 triệu đồng/tháng/người, xem ra vẫn ngoài tầm tay với của hàng vạn người lao động.

Trong bối cảnh đó, có lẽ mục tiêu khả thi hơn mà chúng ta cần nghĩ đến trước mắt làcác mục tiêu an toàn, sạch đẹp, có trường học, bệnh viện, nhà trẻ, các dịch vụ phục vụ đời sống sinh hoạt hằng ngày dành cho các loại hình nhà trọ, nhà lưu trú, ký túc xá cho công nhân.

Trước khi giải quyết hiệu quả phân khúc nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp - nôm na là nhà ở giá rẻ cho công nhân - thì các loại hình nhà ở kể trên nên được quan tâm phát triển. Nó cũng phù hợp với các trường hợp công nhân đã xây được nhà ở kiên cố ngoài quê, nhất là số công nhân từ miền Tây lên, chỉ có nhu cầu chỗ ở ổn định trong thời gian làm việc, sau đó sẽ trở về quê. 

 “Sống có nhà thác có mồ”, là quan điểm có từ lâu đời và đến nay vẫn còn tồn tại trong đại bộ phận người Việt. Nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp, đặc biệt với lực lượng công nhân, là mối quan tâm của toàn xã hội.