Việc làm và cuộc sống, 35% lao động chọn thôi việc

Theo báo cáo lương và thị trường lao động năm 2024 do Navigos Search khảo sát trong quý III/2023 từ 550 doanh nghiệp cùng hơn 4.000 ứng viên làm việc ở nhiều ngành nghề tại Hải Phòng, Hà Nội, Đà Nẵng, Bình Dương, Đồng Nai, TP. Hồ Chí Minh.

Khảo sát này cũng cho thấy tình hình thị trường lao động năm 2023 vẫn còn nhiều thách thức. Những cú sốc và rủi ro toàn cầu như điều kiện tài chính toàn cầu bị thắt chặt; sức mua sụt giảm ở các thị trường xuất khẩu; xung đột chính trị; lạm phát; giá tăng…

Trong đó, 44,4% người lao động được khảo sát cho biết mức lương đã tăng; 44% trả lời lương không đổi, 11,5% bị giảm sút. Phần lớn vẫn nhận được đầy đủ phúc lợi theo quy định và 10% bị giảm sút khoản này. Kinh tế khó khăn trong khi vật giá leo thang, người lao động kỳ vọng doanh nghiệp trả lương đúng hạn, tăng lương cao hơn mức lạm phát và đảm bảo việc làm.

Nhằm đối phó với những thách thức trên, các giám đốc điều hành doanh nghiệp ở nhiều ngành khác nhau đã sa thải gần nửa triệu nhân viên trên toàn thế giới; đặc biệt là ngành công nghệ thông tin có tỉ lệ sa thải lớn nhất, chiếm gần 1/3 tổng số nhân viên bị sa thải.

Nhằm ứng phó làn sóng này, gần 62% lao động tự nâng cao kỹ năng mềm nhằm tăng tính cạnh tranh của bản thân; 54% chủ động tìm kiếm cơ hội việc làm ngay cả khi chưa có nhu cầu; 51% chọn quản lý tài chính cá nhân hiệu quả.

Những yếu tố tác động mạnh mẽ tới quyết định từ bỏ công việc hiện tại của người lao động nếu không được đáp ứng là lương, văn hóa công ty, cơ hội thăng tiến, cân bằng công việc và cuộc sống, sếp quản lý trực tiếp. Trong đó, lương dẫn đầu với 70%; văn hóa công ty gần 36%; cơ hội thăng tiến trong công việc 35,5%; cân bằng công việc và cuộc sống 35,4% và sếp quản lý trực tiếp chiếm 35%.

Tuy nhiên, có rất ít doanh nghiệp lựa chọn cắt giảm nhân sự trên diện rộng. Hai ngành dịch vụ tư vấn xây dựng/bất động sản và kinh doanh đều có sự sụt giảm nhân sự từ 50% xuống 75% với cùng tỉ lệ 10% của doanh nghiệp. Riêng dịch vụ tư vấn doanh nghiệp có mức giảm trên 75% nhân sự (chiếm 5%).

Navigos Group vẫn ghi nhận tại Việt Nam hầu hết người lao động vẫn có việc làm ổn định. Mặc dù có 69% người lao động không bị sa thải và vẫn làm việc ổn định nhưng tỉ lệ người lao động bị sa thải và không tìm được việc làm mới vẫn tương đối thấp (11,4%). Trong đó, các ngành năng lượng/năng lượng tái tạo và dầu khí; may mặc/dệt may/giày dép và hóa chất… có nguy cơ mất việc làm cao nhất.

Navigos Search nhìn nhận, thị trường lao động đang hồi phục, nhưng chưa thực sự bền vững. Doanh nghiệp vì thế cần nắm bắt tâm lý lao động, xây dựng kế hoạch thu hút, tuyển dụng và giữ chân nhân tài hiệu quả; xây dựng cơ chế lương, thưởng minh bạch, hấp dẫn, chú trọng lương như yếu tố hàng đầu thu hút ứng viên khi tuyển dụng. Doanh nghiệp cũng cần xây dựng văn hóa nơi làm việc phù hợp giá trị cốt lõi đang hướng đến.

Để giữ chân người tài, doanh nghiệp ngoài chính sách lương thưởng cần có lộ trình thăng tiến rõ ràng cho mỗi nhân viên, nhìn nhận và đánh giá năng lực của họ thường xuyên dựa vào hiệu suất công việc. Đồng thời, cần chú trọng nhiều hơn đến chăm sóc sức khỏe tinh thần cho người lao động, áp dụng chính sách linh động về giờ làm, làm việc từ xa nếu phù hợp công việc, tổ chức các hoạt động gắn kết bộ phận nhân viên và quản lý.