"Dưới lòng sông là tài nguyên và nơi đó cũng là một thế giới ngầm"

Thế lực nào chống lưng cho nạn cát tặc?

Năm 2014, trên địa bàn Bắc Ninh có 2 dự án trên sông Đuống, 1 dự án trên sông Cầu nạo vét, duy tu luồng đường thuỷ nội địa kết hợp tận thu sản phẩm do Cục Đường thuỷ nội địa, trực thuộc Bộ Giao thông Vận tải làm chủ đầu tư.

Trong quá trình triển khai dự án đã xảy ra việc lợi dụng thực hiện dự án để khai thác cát trái phép gây bức xúc trong nhân dân. Ảnh hưởng nghiêm trọng xảy ra vào ngày 1/3/ 2016, tại vị trí K74+400 đến K 74+500 đê Hữu Cầu khi bờ, bãi sông bị sạt lở theo chiều dài khoảng 50m, ăn sâu vào bãi từ 5- 10m, vị trí sạt lở cách chân đê 25cm.

Để khắc phục sự cố, tỉnh Bắc Ninh phải chi 30 tỷ đồng từ nguồn kinh phí của tỉnh. Trước Đó từ năm 2015 đến nay, tỉnh Bắc Ninh đã không cấp phép cho đơn vị nào thực hiện dự án trên.

Ảnh minh họa

Tuy nhiên từ tháng 11/2016 đến nay, trên địa bàn sông Cầu thuộc địa phận tỉnh Bắc Giang đã xuất hiện trở lại việc thực hiện dự án trên, gây mất an ninh trật tự tại các xã: Việt Thống, Quế Tân, Phù Lương, Phù Lãng (huyện Quế Võ, Bắc Ninh). Các tàu hút cát cả ngày lẫn đêm, trung bình có khoảng 40 tàu thực hiện.

Trước sự việc trên, ngày 29/11/2016, UBND tỉnh Bắc Ninh đã có Văn bản số 374/UBND-NN.TN gửi lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo Cục Đường thuỷ nội địa (chủ đầu tư) và UBND tỉnh Bắc Giang (đơn vị cho phép triển khai dự án) dừng ngay việc thực hiện dự án trên.

Ngày 1/3/2017, Cục Đường thuỷ nội địa có Văn bản số 226 gửi UBND tỉnh Bắc Ninh và UBND tỉnh Bắc Giang đề nghị hai tỉnh tạo điều kiện cho Công ty cổ phần Trục vớt luồng hạ lưu triển khai thực hiện dự án để sớm đưa vào quản lý, khai thác. Ngày 22/2/2017, Bộ GTVT có Văn bản số 1689/BGTVT-KCHT do Thứ trưởng Nguyễn Nhật ký gửi UBND tỉnh Bắc Ninh và UBND tỉnh Bắc Giang đề nghị tạo điều kiện hỗ trợ những vị trí chưa đảm bảo chuẩn .

Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bắc Ninh: "Phải xử lý thật nghiêm" các vụ cát tặc

Chiều 16/3/2017 Thượng tá Nguyễn Văn Long, Phó Giám đốc Công an tỉnh Bắc Ninh cho biết: Hoạt động khai thác cát trái phép trong thời gian qua trên địa bàn do hai dạng đối tượng thực hiện.

Đối tượng thứ nhất là các cá nhân mua sắm tàu, thuyền và các dụng cụ để tổ chức khai thác cát trái phép, số đối tượng này thường hoạt động lén lút. Đối tượng thứ hai và cũng là đáng chú ý hơn, đó là các công ty được núp dưới vỏ bọc thực hiện các dự án nạo vét, duy tu, khơi thông luồng tuyến thủy nội địa để tổ chức khai thác cát bừa bãi.

Hoạt động khai thác cát trái phép trên gây sạt lở nghiêm trọng đến hệ thống đê, kè, làm mất an ninh trật tự, an toàn hệ thống đê điều nhất là khi mùa mưa bão đang đến gần gây bức xúc trong nhân dân.

Những năm qua, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bắc Ninh đã chỉ đạo Công an tỉnh phối hợp với các sở, ngành hữu quan đấu tranh quyết liệt với hoạt động khai thác cát trái phép.

Kết quả, từ năm 2014 đến nay, lực lượng Công an tỉnh đã bắt giữ 102 vụ khai thác cát trái phép, nộp Kho bạc Nhà nước trên 3,5 tỷ đồng. Đáng chú ý, trong số này, cơ quan CSĐT Công an tỉnh cũng đã khởi tố và đề nghị Viện kiểm sát cùng cấp truy tố 2 đối tượng trong một vụ khai thác cát trái phép trên địa bàn huyện Quế Võ.

Cũng theo đồng chí Phó Giám đốc Công an tỉnh, tính đến trước ngày 10/3/2016, trên 3 tuyến sông thuộc địa bàn tỉnh (sông Đuống, sông Cầu và sông Thái Bình) có 6 công ty được cơ quan chức năng đồng ý cho thực hiện dự án nạo vét duy tu luồng đường thủy nội địa, kết hợp tận thu khoáng sản có địa điểm, vị trí khai thác cụ thể.

Tuy nhiên từ năm 2015 đến nay, trên tuyến sống Đuống, các dự án đều đã tạm thời bị đình chỉ hoạt động. Trên tuyến sông Cầu, hiện chỉ còn một dự án được Bộ GTVT cấp giấy phép hoạt động thuộc địa phận tỉnh Bắc Giang.

Đề cập đến vấn đề trên, ông Nguyễn Hữu Thành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh cũng khẳng định, tình trạng khai thác cát trái phép thời gian qua trên địa bàn Bắc Ninh khiến người dân rất bức xúc. Trước nạn khai thác cát trái phép diễn biến phức tạp, thời gian qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo lực lượng chức năng tăng cường công tác kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm.

Mới đây, trong hai ngày 10 và 13/3/2017, lực lượng Công an đã bắt giữ được 6 tàu khai thác cát trái phép. “Đối với các vụ khai thác cát trái phép, quan điểm của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bắc Ninh là phải xử lý thật nghiêm”, ông Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh.

"Đương đầu với nạn “cát tặc” là một thách thức rất lớn"

Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội Ngọ Duy Hiểu chia sẻ: “Tôi từng làm lãnh đạo một huyện của Hà Nội (Bí thư Huyện ủy Phúc Thọ - PV), chứng kiến bức xúc của người dân địa phương trước nạn khai thác cát trái phép, nên tôi hiểu tâm trạng của anh Quỳnh khi phải gửi văn bản lên cấp cao hơn".

Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội Ngọ Duy Hiểu

"Tôi nghĩ rằng anh Quỳnh (Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh - PV) đã nói lên tâm trạng không chỉ của riêng anh ấy mà là tâm trạng của lãnh đạo không ít địa phương khác đang phải chịu sự hoành hành của cát tặc. Một người đứng đầu UBND cấp tỉnh mà phải viết đơn kiến nghị như vậy thì chứng tỏ sự việc rất nghiêm trọng”, ông Hiểu phân tích.

“Tôi đã phát biểu trước Quốc hội rằng dưới lòng sông là tài nguyên và nơi đó cũng là một thế giới ngầm có cả xã hội đen, có bảo kê, có tội ác.

Nạn khai thác cát trái phép, khai thác cát tràn lan gây ra quá nhiều hậu quả, từ mất an toàn giao thông đường thủy, thay đổi dòng chảy, xói lở bờ bãi, đe dọa cuộc sống và sản xuất của người dân hai bên bờ, làm mất an ninh trật tự ở địa phương.

Văn bản của tỉnh Bắc Ninh như một tiếng “kêu cứu” hối thúc các cơ quan chức năng của Chính phủ làm rõ sự việc cụ thể này, nhưng đồng thời phải khẩn trương thực hiện những chỉ đạo mà Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình vừa kết luận cách đây ít hôm khi chủ trì cuộc họp có nội dung chống cát tặc”.