Trong trường hợp có căn cứ cho thấy, đã có hành vi giao phương tiện cho người không đủ điều kiện hoặc phân công người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông của doanh nghiệp, người phân công sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Như tin đã đưa, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Chợ Mới (Bắc Kạn) vừa ra quyết định khởi tố bị can và ra lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Ngô Mạnh Hải (SN 2003), trú tại tổ 12, phường Phùng Chí Kiên, thành phố Bắc Kạn về hành vi Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ.
Theo đó, khoảng 09h50 phút ngày 12/11/2023 tại Km 115 + 630 Quốc lộ 3 thuộc tổ 1, thị trấn Đồng Tâm, huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn, ông Nguyễn Văn Hùng (SN 1971), trú tại Bản Đén 2, xã Quảng Chu, huyện Chợ Mới điều khiển xe mô tô BKS: 33N2 - 7505 chở theo cháu M.B.A.T (SN 2017) và bà Đ.T.N (SN 1957) cùng trú tại địa chỉ trên lưu thông theo hướng Hà Nội - Cao Bằng đã va chạm với xe ô tô tải mang BKS: 97C- 018.81 do Ngô Mạnh Hải điều khiển.
Sau cú va chạm mạnh khiến cháu T tử vong tại chỗ, còn ông Hùng và bà N bị thương, xe mô tô hỏng nặng.
Căn cứ kết quả điều tra ban đầu, ngày 14/11/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Chợ Mới đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự. Ngày 15/11/2023 ra lệnh bắt bị can để tạm giam phục vụ công tác điều tra.
Đặc biệt, đối tượng này chưa đủ tuổi để được cấp bằng lái xe hạng C (xe ô tô tải). Theo tìm hiểu, chiếc xe ô tô tải BKS 97C- 018.81 do Ngô Mạnh Hải điều khiển đăng ký biển của Công ty TNHH Một thành viên Thành Quý, có địa chỉ tại tổ 12, phường Phùng Chí Kiên, thành phố Bắc Kạn, do ông Ngô Thành Quý làm Giám đốc.
Theo nguồn tin của PV, Ngô Mạnh Hải là con ruột của ông Ngô Thành Quý. Trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn, Công ty TNHH MTV Thành Quý là doanh nghiệp “quen mặt” khi trúng nhiều gói thầu với tổng giá trị lên đến hàng trăm tỷ đồng.
Dưới góc độ pháp lý, Tiến sỹ, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết: Đây là vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng, bước đầu xác định người điều khiển phương tiện không có giấy phép lái xe phù hợp và vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ nên cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với người điều khiển phương tiện này.
Theo quy định của pháp luật thì ô tô là nguồn nguy hiểm cao độ, người điều khiển ô tô phải có giấy phép lái xe phù hợp đối với từng loại xe. Khi tham gia giao thông thì người điều khiển phương tiện giao thông phải đi đúng phần đường, đúng làn đường, đúng tốc độ và tuân thủ các quy tắc để đảm bảo trật tự an toàn giao thông.
Trường hợp người điều khiển phương tiện giao thông không tuân thủ các quy tắc an toàn như đi không đúng phần đường, không đúng làn đường, không đúng tốc độ, thiếu chú ý quan sát, không giữ khoảng cách với xe phía trước, chuyển hướng không bật đèn tín hiệu... dẫn đến tai nạn giao thông xảy ra hậu quả nghiêm trọng thì người điều khiển phương tiện trong tình huống này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 260 Bộ luật Hình sự.
Trong vụ việc nêu trên, người điều khiển phương tiện không có giấy phép lái xe phù hợp là hành vi đã rõ, đây là lỗi vi phạm hành chính. Nếu hành vi này dẫn đến hậu quả tai nạn giao thông, là tình tiết định khung tăng nặng trách nhiệm hình sự khiến người lái xe lại phải đối mặt với khung hình phạt là phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.
Cơ quan điều tra sẽ làm rõ hành vi phạm tội ở đây là gì, là do thiếu chú ý quan sát, không làm chủ tốc độ hay chuyển hướng không bật đèn tín hiệu dẫn đến vụ tai nạn giao thông xảy ra.
Hành vi vi phạm giao thông dẫn đến tai nạn hậu quả nghiêm trọng là căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự, còn tình tiết "không có giấy phép lái xe phù hợp" chỉ là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.
Vì không có giấy phép lái xe mà hình phạt có thể áp dụng đối với người điều khiển phương tiện trong tình huống này tăng lên gấp hai lần các trường hợp thông thường khác (ở mức cao nhất của khung hình phạt từ 05 năm đến 10 năm).
Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng sẽ làm rõ chiếc xe này thuộc sở hữu của cá nhân hay tổ chức, có hành vi giao xe, điều động xe cho người không đủ điều kiện điều khiển hay không để xử lý người quản lý chiếc xe này theo quy định của pháp luật.
Trong trường hợp có căn cứ cho thấy đã có hành vi giao phương tiện cho người không đủ điều kiện điều khiển hoặc phân công người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông của doanh nghiệp thì người phân công sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Đây là vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng gây ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn giao thông, xâm phạm đến tính mạng của công dân. Vì vậy, ngoài việc xem xét xử lý đối với người vi phạm thì cơ quan chức năng cũng sẽ làm rõ nguyên nhân của vụ việc, làm rõ nhận thức của người điều khiển phương tiện và chủ phương tiện để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.
Bộ luật Hình sự quy định như sau:
“Điều 264. Tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ
1. Người nào giao cho người mà biết rõ người đó không có giấy phép lái xe hoặc đang trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định, có sử dụng chất ma túy, chất kích thích mạnh khác hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:
a) Làm chết người;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Làm chết 02 người;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;
c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Làm chết 03 người trở lên;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.
4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.”