Sai phạm tại nhiều ô "đất vàng" ở Hà Nội

Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ sản xuất, kinh doanh sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở giai đoạn 2011 - 2019 của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa.

Trên cơ sở kết luận thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu để xem xét, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với những hành vi vi phạm pháp luật tại một số dự án ở TP Hà Nội.

Tại dự án nhà ở cao tầng, văn phòng, dịch vụ tại số 120 Hoàng Quốc Việt, quận Cầu Giấy, TP Hà Nội, Thanh tra Chính phủ kết luận, việc UBND TP Hà Nội phê duyệt tiền sử dụng đất thấp hơn 57,595 tỷ đồng so với giá trị quyền sử dụng đất đã được Bộ Công Thương phê duyệt trong giá trị doanh nghiệp khi thực hiện cố phần hóa Tổng Công ty Thép Việt Nam, nguy cơ làm giảm giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá sẽ dẫn đến giảm nguồn thu ngân sách Nhà nước.

Việc một số người dân lấn chiếm khu đất đã kéo dài nhiều năm, vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật về quản lý, sử dụng đất, đến nay chưa được Tổng Công ty Thép Việt Nam - Công ty cổ phần, UBND TP Hà Nội, các cơ quan liên quan xử lý theo quy định của pháp luật, nguy cơ thất thoát quyền sử dụng đất.

Đối với khu đất 14.346,6m2 tại đường Pháp Vân, phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội, theo Thanh tra Chính phủ, giai đoạn trước khi cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, Tổng Công ty Xây dựng nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các sở, ngành chức năng không lập hồ sơ trình UBND TP Hà Nội quyết định cho thuê đất, ký hợp đồng thuê đất.

Tại thời điểm thanh tra, UBND TP Hà Nội và Tổng Công ty Xây dựng nông nghiệp Việt Nam - Công ty cổ phần không cung cấp được hồ sơ, tài liệu làm căn cứ, cơ sở cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng 14.346,6 m2 đất là không đúng.

Việc Tổng Công ty Xây dựng nông nghiệp Việt Nam - Công ty cổ phần góp 100% vốn thành lập Công ty TNHH MTV Đầu tư Phương Đông để thực hiện dự án (năm 2017), vốn góp chủ yếu là giá trị sử dụng và thương mại của quyền sử dụng 14.375 m2 đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm là không đúng; từ hành vi này dẫn đến việc UBND TP Hà Nội quyết định thu hồi đất của Tổng Công ty Xây dựng Nông nghiệp Việt Nam - Công ty cổ phần, giao cho Công ty TNHH MTV Đầu tư Phương Đông thuê để làm trụ sở văn phòng làm việc, sau đó cho phép Công ty TNHH MTV Đầu tư Phương Đông chuyển mục đích sử dụng 14.346,6 m2 đất để thực hiện Dự án Tổ hợp nhà ở, văn phòng, thương mại và dịch vụ, không đúng Phương án sử dụng đất trong Phương án cổ phần hóa Tổng Công ty Xây dựng nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Đáng lưu ý, theo Thanh tra chính phủ, diện tích 2.503m2 không phải là đất ở, nhưng UBND TP Hà Nội quyết định giao cho Công ty TNHH MTV Đầu tư Phương Đông theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất là không đúng. Ngoài ra, việc Tổng Công ty Xây dựng nông nghiệp và Phát triển nông thôn không thực hiện dự án trong thời gian dài nhưng UBND TP Hà Nội không xem xét, xử lý thu hồi giấy chứng nhận đầu tư là không đúng.

“Tổng Công ty Xây dựng nông nghiệp Việt Nam - Công ty cổ phần không thực hiện thủ tục đề nghị UBND TP Hà Nội chấp thuận đầu tư dự án theo quy định tại Điều 30 Luật Nhà ở 2005, khoản 2 Điều 7 Nghị định số 71/2010/NĐ-CP, Thông tư số 16/2010/TT-BXD của Bộ Xây dựng, do đó việc UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 5724/QĐ-UBND ngày 24/10/2018 phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án là không có cơ sở”, thông báo kết luận thanh tra khẳng định.

Về việc chấp hành các quy định pháp luật của chủ đầu tư, thông báo kết luận thanh tra nêu rõ, Công ty TNHH MTV Đầu tư Phương Đông triển khai thi công dự án khi chưa được UBND TP Hà Nội giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án là vi phạm khoản 3, Điều 12, Luật Đất đai 2013.

Ngoài ra, Công ty TNHH MTV Đầu tư Phương Đông bán 11 căn nhà liền kề, 110 căn hộ chung cư để bán trước khi được Sở Xây dựng Hà Nội cấp giấy phép xây dựng và thông báo đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai là vi phạm Điều 55 Luật Kinh doanh bất động sản 2014; bán 312 căn hộ cho thuê ngắn hạn theo hình thức sở hữu lâu dài là không đúng với chủ trương đầu tư dự án được UBND TP Hà Nội phê duyệt tại Quyết định số 5724/QĐ-UBND ngày 24/10/2018, không đúng với mục đích sử dụng đất được UBND TP Hà Nội phê duyệt tại Quyết định số 4040/QĐ-UBND ngày 29/7/2019.

Đối với khu đất 6.364,8m2 tại ngõ 622 Minh Khai, phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, thông báo kết luận của Thanh tra Chính phủ cho biết, ngày 7/9/2017, UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 6247/QĐ- UBND cho phép Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Lương thực - Thực phẩm Hà Nội chuyển mục đích sử dụng 6.364,8m2 đất để thực hiện dự án khu thương mại, dịch vụ và chung cư cao tầng; ngày 26/4/2018, ban hành Quyết định số 2031/QĐ-UBND phê duyệt giá đất làm căn cứ tính tiền thuê đất hàng năm đối với diện tích 2.51918m2 thuộc dự án theo đơn giá đất sản xuất kinh doanh tại Quyết định số 96/2014/QĐ-UBND ngày 29/12/2014 của UBND TP Hà Nội là không đúng quy định. Do đó việc xác định tiền thuê đất hàng năm là không chính xác.

Thanh tra Chính phủ cũng xác định, hợp đồng hợp tác đầu tư, trong đó các bên thỏa thuận góp vốn bằng quyền thuê đất là không đúng quy định pháp luật về đất đai; thời điểm Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Lương thực - Thực phẩm Hà Nội (vốn Nhà nước chiếm 51% vổn điều lệ) và Công ty Cổ phần Kỹ nghệ và hạ tầng Telin ký kết hợp đồng hợp tác đầu tư dự án (năm 2009), tiền chuyển mục đích sử dụng đất chưa được xác định; năm 2017, được UBND TP Hà Nội cho phép Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Lương thực Thực phẩm Hà Nội chuyển mục đích sử dụng 6.364,8m2 đất sang xây dựng nhà ở, tiền sử dụng đất đã được UBND TP Hà Nội phê duyệt, nhưng hai bên chưa tính toán lại phương án góp vốn, phân chia sản phẩm.