Cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao: “Có nhận quà cảm ơn, nhưng không mở ra xem"
Chiều 12/7, trong phần xét hỏi, bị cáo Tô Anh Dũng (cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao) khai có nhận hàng chục tỉ đồng tiền "cảm ơn" của đại diện các doanh nghiệp.
Cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao thành khẩn nhận tội
Là người đầu tiên bước lên bục khai báo trong phiên xử chiều nay, bị cáo Tô Anh Dũng khai, Bộ Ngoại giao phân công cho Cục Lãnh sự nắm bắt tình hình để đưa công dân về nước, thẩm định hồ sơ của doanh nghiệp; xây dựng kế hoạch theo tháng (chuyến bay combo)…
Về quy trình tiếp nhận hồ sơ cấp phép chuyến bay, theo bị cáo Dũng, Bộ Ngoại giao đã phân công cho Cục Lãnh sự giải quyết, tiếp nhận hồ sơ của doanh nghiệp, xem xét năng lực, khả năng, nắm bắt tình hình, nhu cầu trong nước cũng như ở nước ngoài để xây dựng kế hoạch, trình cho bị cáo xem xét về mặt chủ trương và phối hợp với 5 Bộ để triển khai.
Trong quá trình thực hiện công việc, bị cáo Tô Anh Dũng thừa nhận “có tiếp xúc với một số doanh nghiệp nhưng bị cáo không chủ động, chủ yếu là doanh nghiệp liên hệ”.
Bị cáo Dũng cho rằng, sau khi doanh nghiệp được tham gia và khi tổ chức xong chuyến bay, họ có liên hệ và cảm ơn. Cụ thể, bị cáo nhận của đại diện Công ty An Bình 8,5 tỷ đồng; nhận của phía Công ty Blue Sky 5 tỷ đồng; nhận của bà Mai Xa khoảng 30.000 USD; của Công ty Nhật Minh 40.000 USD; nhận của Công ty Sao Hà Nội khoảng 25.000 USD… Một số công ty khác, bị cáo Dũng nói không nhớ cụ thể.
“Bị cáo xin thành khẩn nhận lỗi. Trong thời gian triển khai, bị cáo không nhận thức được đó là hành vi vi phạm pháp luật. Bị cáo không lợi dụng, bàn bạc với ai mà chỉ tạo điều kiện cho doanh nghiệp, không đòi hỏi ở họ. Đến khi các doanh nghiệp tổ chức xong, họ tới báo cáo kết quả, bị cáo nghe để rút kinh nghiệm và có nhận quà cảm ơn nhưng không mở ra xem. Sau này nhận thức ra, bị cáo rất ăn năn, hối lỗi”, cựu Thứ trưởng Tô Anh Dũng nói.
Bị cáo Dũng cũng cho biết, đến nay, bị cáo và gia đình đã nộp lại hơn 16 tỉ đồng; ngoài ra, thông qua luật sư, bị cáo cũng tác động và mong gia đình cố gắng khắc phục hết hậu quả.
Theo cáo trạng, cựu Thứ trưởng Tô Anh Dũng được phân công phụ trách, chỉ đạo Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao. Cục Lãnh sự là đầu mối tiếp nhận hồ sơ từ các doanh nghiệp tham gia thực hiện chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước trong thời gian dịch COVID-19, ký văn bản xin ý kiến 4 Bộ (Công an, Quốc phòng, Y tế, Giao thông vận tải) và ký đề xuất gửi Lãnh đạo Chính phủ phê duyệt kế hoạch trên.
Biết được vai trò của Tô Anh Dũng, từ tháng 5/2020 - 01/2022, 13 cá nhân đại diện doanh nghiệp đã tiếp cận, đặt vấn đề nhờ ông Dũng giải quyết việc cấp phép chuyến bay và được bị cáo Dũng đồng ý. Trong quá trình thực hiện, bị cáo Tô Anh Dũng 37 lần nhận tiền của doanh nghiệp.
VKS kết luận từ tháng 12/2020 - 01/2022, Tô Anh Dũng đã nhận hối lộ 37 lần, tổng số 21,5 tỉ đồng.
Về phần mình, bị cáo Đỗ Hoàng Tùng (cựu Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự) cho biết, về mặt văn bản thì không ghi rõ, nhưng Cục trưởng (bị cáo Nguyễn Thị Hương Lan – cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự) có nhắc tới một số tiêu chí cụ thể khi cấp phép cho thực hiện chuyến bay, như doanh nghiệp có năng lực, doanh nghiệp có kinh nghiệm trong triển khai chuyến bay trước đó từ năm 2020.
Quá trình thực hiện nhiệm vụ, theo bị cáo Tùng, có một số đại diện doanh nghiệp liên hệ, gọi điện thoại. “Thời gian đầu, bị cáo không có ý định tiếp xúc trực tiếp, chỉ trả lời điện thoại nhằm hướng dẫn gửi hồ sơ. Có 15 đại diện doanh nghiệp đã liên hệ và cảm ơn bị cáo”.
Tại Tòa, bị cáo Đỗ Hoàng Tùng khai đã nhận tiền của doanh nghiệp An Bình 2,6 tỉ đồng, Blue Sky 2,6 tỉ đồng, Công ty Nhật Minh hơn 40.000 USD, bên Lữ Hành Việt 90.000 USD (2 lần), nhận của đại diện doanh nghiệp Phi Trường 10.000 USD và 300 triệu đồng…
Trước Tòa, bị cáo Tùng cho biết, lúc đó bị cáo nghĩ các doanh nghiệp tổ chức xong chuyến bay nên họ gửi quà cảm ơn. Bị cáo đã nhiều lần từ chối nhưng sau đó họ vẫn gửi cảm ơn. Hiện nay, bị cáo nhận thức rõ đó là hành vi không đúng quy định của pháp luật và nhìn ra lỗi lầm của mình.
VKS kết luận, bị cáo Tùng đã nhận tổng số tiền là hơn 12 tỉ đồng. Tại Tòa, bị cáo Tùng cho biết bản thân và gia đình đã nộp 200 triệu đồng để khắc phục và cũng đã tác động nhiều lần đến gia đình để khắc phục hết toàn bộ số tiền trước khi xét xử. Đến nay, bị cáo vẫn tiếp tục tác động tới gia đình để hoàn thành việc khắc phục hậu quả.
“Bị cáo vô cùng hối hận vì nhất thời không kiểm soát được bản thân mình. Đến nay, bị cáo đã nhìn nhận ra lỗi lầm, rất mong được xem xét”, bị cáo Tùng nói.
Nhiều tình tiết được hé lộ qua lời khai của nữ đại gia
Trong phần xét hỏi trước đó, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Hằng, cựu Phó tổng giám đốc Công ty Blue Sky nhiều lần nói không nhớ và đã khai hết với Cơ quan điều tra. Chủ tọa Bùi Quang Huy yêu cầu bị cáo vẫn phải khai, bởi đây là phiên tòa công khai, có nhiều tổ chức tham gia.
Sau đó bị cáo này khai, đã dùng nhiều pháp nhân để tổ chức 109 chuyến bay. Để được cấp phép chuyến bay, tổ chức cách ly y tế, bị cáo Hằng đã đưa hối lộ cho nhiều cá nhân có thẩm quyền.
Bị cáo Hằng xác nhận đã đưa hối lộ 63 lần, với số tiền hơn 38,5 tỉ đồng. Trong đó, bị cáo đã hối lộ bị cáo Tô Anh Dũng 5 tỷ đồng; Nguyễn Tiến Thân, cựu chuyên viên Vụ quan hệ quốc tế (Văn phòng Chính phủ) 3,2 tỉ đồng; Nguyễn Thị Hương Lan, cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao) 5,9 tỉ đồng; Đỗ Hoàng Tùng, cựu Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự, 2,6 tỉ đồng và nhiều cá nhân khác. Ngoài ra, bị cáo còn xác nhận đã đưa hối lộ một số cá nhân tại Vĩnh Phúc và Phú Thọ.
Bị cáo Nguyễn Thị Thanh Hằng cho biết khi xin cấp phép chuyến bay, cán bộ tại Cục Xuất nhập cảnh - Bộ Công an và Bộ Y tế có đòi hỏi tiền. Trước đó, doanh nghiệp của bị cáo cũng xin cấp phép song không được nhiều, hoặc sát giờ bay mới được cấp phép.
"Bị cáo cảm nhận, nếu không đưa tiền sẽ không được cấp phép nhiều như thế. Tất cả mọi việc bị cáo có trao đổi với Lê Hồng Sơn, Tổng giám đốc Công ty Blue Sky, để thống nhất" - bị cáo Hằng khai.
Được hỏi về hành vi đưa tiền để "chạy án", Nguyễn Thị Thanh Hằng khai, sau khi biết có khả năng bị xử lý hình sự vì sai phạm, bị cáo có liên hệ với Nguyễn Anh Tuấn, khi đó là Phó giám đốc Công an TP. Hà Nội, để nhờ tư vấn.
"Khi bị cáo nói hành vi như thế thì anh Anh Tuấn nói nên đầu thú. Sau đó, anh Anh Tuấn đã giới thiệu bị cáo Hoàng Văn Hưng là điều tra viên của vụ án", bị cáo Hằng khai và cho biết mình được bị cáo Anh Tuấn cho gặp bị cáo Hoàng Văn Hưng tại nhà riêng của bị cáo Tuấn.
Bị cáo khai: "Tại đây, bị cáo được anh Hưng tư vấn ra tự thú và viết bản tự khai". Chủ tọa Bùi Quang Huy hỏi: "Hưng có nói quyết tâm cứu Sơn (Lê Hồng Sơn, Tổng giám đốc Công ty Blue Sky - PV) không?". Bị cáo Hằng xác nhận là "có".
Theo bị cáo Hằng, trong quá trình trao đổi, bị cáo không đưa tiền. Sau đó, bị cáo đã đưa tiền cho bị cáo Nguyễn Anh Tuấn với tổng số tiền 2,8 triệu USD.
Chủ tọa truy hỏi: "Mục đích bị cáo đưa tiền cho Nguyễn Anh Tuấn chuyển cho Hưng là để không bị xử lý hình sự?". Bị cáo ngập ngừng: "Mục đích để giúp bị cáo và bị cáo Lê Hồng Sơn không bị xử lý hình sự".
Cũng theo cựu Phó tổng giám đốc Công ty Blue Sky, bị cáo Lê Hồng Sơn biết việc Hằng đưa số tiền 2,8 triệu USD cho bị cáo Nguyễn Anh Tuấn và cả hai đều thống nhất. Còn việc bị cáo Nguyễn Anh Tuấn chuyển cho bị cáo Hoàng Văn Hưng thì bị cáo không biết.
Tại Tòa, bị cáo Lê Hồng Sơn xác nhận, bản thân có biết việc Hằng đưa tiền cho Nguyễn Anh Tuấn và Hoàng Văn Hưng. "Thời điểm đó, bị cáo và Hằng định tự thú nhưng sợ bị xử lý hình sự. Sau đó, Hằng nói có người có trách nhiệm hướng dẫn", bị cáo Sơn khai.
Tại phiên tòa, các bị cáo Nguyễn Thị Thanh Hằng và Lê Hồng Sơn đều xin HĐXX giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Cùng với đó, 2 bị cáo cũng đề nghị HĐXX tuyên được xin lại số tiền bị lừa đảo chiếm đoạt.