Đắk Lắk: Cảnh báo nguy cơ ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt khu vực ngoại ô TP. Buôn Ma Thuột
Xã hội - Ngày đăng : 07:25, 03/01/2021
Hiện nay, nguy cơ ô nhiễm nguồn nước đặc biệt là nước sinh hoạt ở vùng ngoại ô đang ở mức rất đáng báo động. Nguyên nhân chính được xác định dẫn đến tình trạng này, là bởi những hóa chất độc hại chưa qua xử lý đã xả trực tiếp vào môi trường từ các nhà máy, khu công nghiệp, rác thải sinh hoạt thuộc các khu dân cư, nhiễm bẩn từ sử dụng phân bón, thuốc BVTV trong nông nghiệp, bể phốt, chất thải động vật, chất thải công nghiệp… Nguồn nước thải độc hại này, ngấm trực tiếp vào đất, gây ô nhiễm đất và nguồn nước ngầm.
Nguồn nước giếng có nguy cơ cao ô nhiễm.
Ngoài ra, còn một nguyên nhân nữa đó chính là nguồn khí thải tích tụ trên bầu khí quyển, bị hòa tan khi có mưa, cuốn theo các chất khí độc hại rơi xuống và ngấm vào mặt đất. Chất thải rắn trên mặt đất khi gặp nước mưa cũng ngấm vào đất khiến cho nguồn nước ngầm, nguồn nước giếng của người dân bị ô nhiễm và ngày càng trở nên nghiêm trọng. Tất cả những điều trên đã gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân.
Theo kết quả từ 30 mẫu thử nghiệm chất lượng nước giếng đào khu vực ngoại ô TP. Buôn Ma Thuột, được lấy từ 5 xã, phường thuộc Thành phố gồm: xã Hòa Thắng, xã Cư Êbur, xã Hòa Thuận, phường Thành Nhất và phường Khánh Xuân của Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên và Công ty Cổ phần cấp nước Đắk Lắk ngày 24/11/2020 cho thấy: có 30/30 mẫu có chỉ số E. Coli và Coliform vượt ngưỡng tiêu chuẩn (Tiêu chuẩn QCVN01-1:2018/BYT là E. Coli <1/100 ml và Coliform < 3/100 ml), trong đó có 23/30 mẫu E. Coli > 20/100ml và 23/30 mẫu Coliform > 150/100ml.
Coliform được coi là vi khuẩn chỉ định thích hợp để đánh giá chất lượng nguồn nước uống, nước sinh hoạt. Trong đó, Coliform thường tồn tại trong thiên nhiên và không đặc hiệu cho sự ô nhiễm phân. Tuy nhiên, trong nhóm vi khuẩn Coliform có phổ biến là Escherichia Coli (thường được viết tắt là E. Coli hay còn được gọi là vi khuẩn đại tràng), đây là một loại vi khuẩn thường có trong hệ tiêu hóa của người. Sự phát hiện vi khuẩn E. Coli cho thấy nguồn nước đã có dấu hiệu ô nhiễm phân. E. Coli có thể gây tiêu chảy, ở vài bệnh nhân vi khuẩn này có thể gây rối loạn máu và suy thuận, thậm chí tử vong.
Ngoài ra, kết quả thử nghiệm cũng cho thấy có 23/30 mẫu có chỉ số Nitrat (NO3) dao động từ 2,27÷167mg/l tính theo N, vượt ngưỡng tiêu chuẩn hơn 80 lần (Tiêu chuẩn QCVN01-1:2018/BYT; NO3 ≤ 2mg/l tính theo N). Hàm lượng Nitrat trong nước khá cao có thể gây độc hại với người, vì nitrat có khả năng chuyển hóa thành nitrit trong hệ thống tiêu hóa, nitrit oxy hóa sắt trong Hemoglobin của các tế bào hồng cầu biến thành Methemoglobin mất khả năng vận chuyển oxy, gây bệnh xanh xao thiếu máu. Nếu sử dụng lâu dài nguồn nước nhiễm Nitrat sẽ không có lợi cho sức khỏe con người, có khả năng gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm như ung thư…
Kết quả thử nghiệm nguồn nước bị ô nhiễm
Theo tìm hiểu của phóng viên, có rất nhiều mẫu nước được lấy từ giếng nước của hộ gia đình ở ngoại ô TP. Buôn Ma Thuột có chỉ số Coliform và E. Coli rất cao, như mẫu nước của gia đình chị Đỗ Thị Kim Liễu (đường 21B, xã Hòa Thuận) có chỉ số E. Coli là 80 CFU/100ml, Coliform là 490 CFU/100ml (vượt ngưỡng tiêu chuẩn hơn 160 lần). Ngoài ra nước giếng của gia đình chị cũng nhiễm NO3 ≤ 2mg/l tính theo N).
Chị Liễu cho biết, gia đình chị sử dụng giếng đào sâu 27 mét để làm nước sinh hoạt và nước uống, do gia đình chị không nuôi gia súc, hệ thống nhà vệ sinh cũng được xây dựng hầm rút cách xa giếng nước nên chị không biết nước giếng của gia đình mình lại bị ô nhiễm nặng. Theo chị, nguồn nước giếng của gia đình bị nhiễm bẩn có thể do hàng xóm chăn nuôi gia súc, gia cầm. “Hiện gia đình đã bắt nước sạch của thành phố nhưng chưa đưa vào sử dụng do vướng nhà kho và cà phê, xong mùa cà này tôi sẽ bắt vô để sử dụng cho gia đình mình ngay”, chị cho biết thêm.
Trước sự việc này, ông Trịnh Quang Trí - Giám đốc Trung tâm Y tế kiểm soát dịch bệnh (Sở Y tế Đắk Lắk), cho biết hiện nay trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột vẫn còn rất nhiều hộ dân sử dụng nước giếng đào, giếng khoan vào mục đích sinh hoạt. Ông Trí nhấn mạnh: “Với nồng độ E. Coli và Coliform cao như vậy chứng tỏ nguồn nước đã bị nhiễm phân. Do đó, chúng tôi đưa ra khuyến cáo đối với người dân khi sử dụng nguồn nước này thì nên đun sôi trước khi sử dụng đồng thời nên xem lại nguồn nước ngầm mình đang sử dụng có gần với nguồn thải như nhà vệ sinh, khu chăn nuôi gia súc, gia cầm hay không vì nguồn nước bẩn có thể ngấm xuống làm ô nhiễm nước ngầm. Tuy nhiên, lý tưởng nhất vẫn là sử dụng nước từ hệ thống cấp nước chung của thành phố”.