Media Mart Việt Nam bị tố đơn phương phá hợp đồng: Luật sư nói gì?

Ngày 8/10, Công lý và Xã hội đăng tải bài viết "Media Mart Việt Nam tự ý phá hợp đồng, không thực hiện cam kết, bị hại có quyền khởi kiện ra Tòa", thông tin việc bà Ngô Thị Minh (SN 1958, trú tại phường Đồng Quang, TP. Thái Nguyên) và bà Phạm Hồng An (SN 1976, trú tại phường Tân Thịnh, TP. Thái Nguyên) có đơn phản ánh việc Công ty Cổ phần Media Mart Việt Nam đơn phương phá vỡ hợp đồng, không thực hiện cam kết như đã ký với đối tác.

Để có cái nhìn khách quan và những căn cứ pháp lý của vụ việc, phóng viên có cuộc trao đổi với luật sư Phạm Thành Tài, Giám đốc Công ty Luật Phạm Danh, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội.

Luật sư Phạm Thành Tài, Giám đốc Công ty Luật Phạm Danh, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội.

PV: Thưa luật sư, Công lý và Xã hội phản ánh nội dung liên quan đến Công ty Cổ phần Media Mart Việt Nam bị tố đơn phương phá vỡ hợp đồng, không thanh toán tiền thuê nhà, không làm thủ tục thanh lý hợp đồng với đối tác như đã ký kết. Ở góc độ pháp lý, ông đánh giá về vụ việc này như thế nào?

Luật sư Phạm Thành Tài: Hợp đồng thuê tài sản là một trong các giao dịch dân sự thông dụng. Khi một bên trong hợp đồng đơn phương chấm dứt hợp đồng sẽ có hai trường hợp là đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng hợp pháp và đơn phương chấm dứt trái pháp luật.

Các trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng được coi là hợp pháp khi một bên trong hợp đồng vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ hợp đồng thì bên còn lại được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng hoặc các bên có thỏa thuận.

Vi phạm nghiêm trọng là việc không thực hiện đúng nghĩa vụ của một bên đến mức làm cho bên kia không đạt được mục đích của việc giao kết hợp đồng. Ngoài các trường hợp nêu trên thì hành vi đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bị coi là trái pháp luật.

Bên đơn phương chấm dứt trái pháp luật sẽ phải bồi thường thiệt hại theo quy định của hợp đồng hoặc theo quy định pháp luật. Theo quy định tại Điều 428 Bộ luật Dân sự 2015 về việc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng như sau:

"Một bên có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và không phải bồi thường thiệt hại khi bên kia vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng hoặc các bên có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.

Bên bị thiệt hại do hành vi không thực hiện đúng nghĩa vụ trong hợp đồng của bên kia được bồi thường.

Trường hợp việc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng không có căn cứ quy định tại khoản 1 Điều này thì bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng được xác định là bên vi phạm nghĩa vụ và phải thực hiện trách nhiệm dân sự theo quy định của Bộ luật này, luật khác có liên quan do không thực hiện đúng nghĩa vụ trong hợp đồng.”

Trong hợp đồng thuê tài sản, nghĩa vụ thanh toán tiền thuê thuộc về bên thuê. Khi bên thuê không thực hiện hoặc chậm thực hiện nghĩa vụ thanh toán thì bên cho thuê có quyền tính lãi chậm trả theo quy định tại Điều 357, Bộ luật Dân sự năm 2015 như sau:

"Trường hợp bên có nghĩa vụ chậm trả tiền thì bên đó phải trả lãi đối với số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả.

Lãi suất phát sinh do chậm trả tiền được xác định theo thỏa thuận của các bên nhưng không được vượt quá mức lãi suất được quy định tại khoản 1 Điều 468 của Bộ luật này; nếu không có thỏa thuận thì thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này”.

Nếu Công ty Media Mart Việt Nam đơn phương phá vỡ hợp đồng, không thanh toán tiền thuê nhà, không làm thủ tục thanh lý hợp đồng, không có căn cứ pháp luật thì Công ty Media Mart Việt Nam phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại hợp đồng giữa người dân và công ty; Công ty Media Mart Việt Nam phải thanh toán tiền thuê nhà và tiền lãi phát sinh từ việc chậm thanh toán.

Bên cạnh đó, nếu người dân phát sinh thiệt hại thực tế từ hành vi đơn phương chấm dứt hợp đồng của Công ty Media Mart thì công ty còn phải bồi thường thiệt hại thực tế phát sinh đó.

Phần trần căn nhà sau khi Media Mart Việt Nam sử dụng đã xuống cấp trầm trọng.

PV: Trong hợp đồng ký kết giữa 2 bên ghi rõ: Thời hạn là 10 năm kể từ ngày ký, thời hạn này cố định và hai bên cam kết không được huỷ ngang. Vậy trong trường hợp này, người dân cần phải làm gì, và các bước tiến hành ra sao, thưa ông?

Luật sư Phạm Thành Tài: Theo quy định của Hợp đồng thuê nhà đã được hai bên thỏa thuận và ký kết về thời hạn thuê nhà là 10 năm kể từ ngày ký và thời hạn này là cố định, hai bên cam kết không được hủy ngang. Như vậy có nghĩa là tại thời điểm ký kết Hợp đồng thuê nhà, hai bên đã thỏa thuận và cùng đồng ý về thời hạn thuê nhà là 10 năm kể từ ngày ký và thời hạn này là cố định, không thay đổi, không được hủy ngang vì bất cứ lý do gì, trừ trường hợp hợp đồng có quy định khác.

Trường hợp, một trong hai bên đơn phương chấm dứt, hủy bỏ hợp đồng thì đây là hành vi vi phạm quy định của hợp đồng. Trong trường hợp này, bên có hành vi vi phạm hợp đồng sẽ phải chịu phạt và bồi thường thiệt hại cho bên còn lại theo quy định của hợp đồng.

Trong trường hợp này, Hợp đồng thuê nhà được ký kết giữa Công ty Media Mart Việt Nam và cá nhân, phía Công ty Media Mart Việt Nam đã có hành vi vi phạm quy định của hợp đồng. Như vậy, Công ty Media Mart Việt Nam phải chịu trách nhiệm với bên cho thuê nhà theo quy định của hợp đồng do hành vi vi phạm của mình gây ra.

Theo quan điểm của tôi, phía người dân cần phải liên hệ với Công ty Media Mart Việt Nam yêu cầu Công ty này phải thực hiện các nghĩa vụ thanh toán, bồi thường thiệt hại và chịu các mức phạt khác theo quy định của hợp đồng.

Trường hợp, phía Công ty Media Mart Việt Nam không thực hiện nghĩa vụ của mình, cố tình trốn tránh, không chịu trách nhiệm về hành vi vi phạm hợp đồng đã ký kết, thì người dân có thể khởi kiện Công ty Media Mart Việt Nam ra Tòa án có thẩm quyền để đề nghị Tòa án buộc Công ty Media Mart Việt Nam phải thực hiện các nghĩa vụ thanh toán, bồi thường thiệt hại cho mình do hành vi vi phạm hợp đồng của Công ty Media Mart Việt Nam gây ra theo quy định của Hợp đồng thuê nhà mà hai bên đã thỏa thuận và ký kết.

PV: Xin cảm ơn luật sư!

Giang Vương