Vụ khởi tố 4 cán bộ ở Tuy Hòa, Phú Yên: Cơ quan chức năng “vênh nhau” quan điểm xác định thiệt hại

Trước đó, Công lý & Xã hội có bài viết: “Tuy Hòa, Phú Yên: Bị khởi tố, 4 cán bộ khiếu nại và kêu oan”, phản ánh 4 bị can gồm: Võ Công Toàn (nguyên Phó Trưởng Phòng TN&MT TP Tuy Hòa); Nguyễn Mạnh Tín (nguyên chuyên viên Phòng TN&MT TP Tuy Hòa); Trần Minh Thủ (nguyên Phó Giám đốc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai TP Tuy Hòa); Nguyễn Anh Tuấn (nguyên nhân viên Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất Phòng TN&MT TP Tuy Hòa), có đơn khiếu nại, kêu oan khẩn cấp gửi các cơ quan chức năng về việc bị Cơ quan CSĐT TP Tuy Hòa khởi tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Nguyên nhân khởi tố được cho do cấp GCN QSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất có diện tích 193,4m² thửa đất số 36, tờ bản đồ số 57, tại phường Phú Đông, TP Tuy Hòa cho gia đình ông Nguyễn Thái Lân và bà Nguyễn Thị Lanh không đúng quy định.

Chủ sử dụng đất đã thực hiện nghĩa vụ tài chính cho Nhà nước.

Một trong những căn cứ khiến 4 cán bộ bị khởi tố do cơ quan điều tra, truy tố TP Tuy Hòa xác định: Bản kết luận giám định của Hội đồng giám định Chi cục Quản lý đất đai kết luận thửa đất số 36, tờ bản đồ số 57 phường Phú Đông không đủ điều kiện để được cấp GCN QSDĐ cho ông Nguyễn Thái Lân và bà Nguyễn Thị Lanh theo quy định tại Điều 22 Nghị định 43/2014/NĐ-CP mà UBND TP Tuy Hòa đã cấp GCN QSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất là không đúng quy định. Từ đó, thiệt hại về tài sản do cấp GCN QSDĐ không đúng quy định pháp luật được xác định là 253.510.000 đồng.

Trước đó, để có cơ sở xác định thiệt hại, ngày 22/11/2018, UBND TP Tuy Hòa ban hành Quyết định 5194/QĐ- UBND về việc thành lập Hội đồng Tư vấn thẩm định giá về tài sản để tổ chức giám định giá tài sản có dấu hiệu sai phạm trong việc cấp GCN QSDĐ tại thửa đất số 36, tờ bản đồ số 57 cấp cho ông Lân và bà Lanh năm 2016.

Đến ngày 22/12/2018, Hội đồng Thẩm định giá tài sản tổ chức họp thống nhất xác định, căn cứ vào khoản 5, Điều 4, Nghị định 44/2014/NĐ - CP quy định phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất là phương pháp định giá bằng cách sử dụng hệ số điều chỉnh giá đất nhân với giá đất trong bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành, giá đất của phần đất ở của thửa đất nêu trên là: 500.000đ/m² x 0,8 x 1,0 x 1,3 x 193,4 m² = 100.568.000 đồng.

Thẩm định giá của Hội đồng thẩm định giá TP Tuy Hòa.

Thế nhưng, Cơ quan CSĐT Công an TP Tuy Hòa không đồng thuận với kết luận của Hội đồng thẩm định giá tài sản TP Tuy Hòa, nên tiếp tục trưng cầu Chi cục Quản lý đất đai (thuộc Sở TN&MT Phú Yên) giám định về nguồn gốc sử dụng đất và tính hợp pháp của việc cấp GCN QSDĐ đối với mảnh đất kể trên.

Tại Kết luận điều tra số 55/CSĐT-ĐCSKT ngày 04/06/2021, Cơ quan CSĐT Công an TP Tuy Hòa khẳng định, Chi cục Quản lý đất đai đã xác định việc UBND TP Tuy Hòa cấp GCN QSDĐ cho ông Lân và bà Lanh là trái quy định của pháp luật. Đồng thời, Hội đồng Thẩm định giá tài sản trong tố tụng hình sự TP Tuy Hòa đã tiến hành định giá thửa đất trên theo giá thị trường tại thời điểm cấp là năm 2016. Do đó, diện tích 193,4m² tại thửa đất nêu trên ông Lân và bà Lanh phải nộp 100% theo giá thị trường là 336.516.000 đồng. Như vậy sau khi lấy khoản tiền ông Lân và bà Lanh phải nộp 100% theo giá thị trường là 336.516.000 đồng trừ đi khoản tiền đã nộp vào ngân sách Nhà nước là gần 83 triệu đồng thì số tiền thiệt hại là 253.510.000 đồng.

Không đồng tình với các xác định số tiền thiệt hại của Công an TP Tuy Hòa, cả 4 bị can đều cho rằng cách tính này hoàn toàn không có căn cứ, trái với khoản 2, Điều 7 của Nghị định 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ.

“Theo thông báo ngày 25/01/2016 của Chi cục thuế TP Tuy Hoà, ông Lân phải nộp 100% tiền sử dụng đất. Cụ thể, diện tịch chịu thuế là 193,4m², trong đó 150m² chủ đất nộp thuế 400.000 đồng/m²; 43,4m² nộp 520.000 đồng/m², phí trước bạ 413.000 đồng. Tổng số tiền ông Lân đã nộp gần 83 triệu đồng. Như vậy, chủ sử dụng đất đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính cho Nhà nước”, đơn thư của 4 bị can nêu.

Mặt khác, cả 4 bị can cho rằng thửa đất này đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt như Sổ mục kê đất đai được Sở TN&MT tỉnh Phú Yên ký duyệt ngày 13/7/2015 là đất của ông Lân và bà Lanh, đã sử dụng ổn định, hợp pháp đủ điều kiện để cấp GCN QSDĐ theo quy định, chứ không phải lấy đất của Nhà nước cấp cho ông Lân. Do đó, việc cơ quan chức năng xác định thiệt hại cho Nhà nước trong trường hợp này là không đúng quy định và không có cơ sở.

Khu đất được cấp giấy.

“Thửa đất 36 của người dân sử dụng ổn định, hợp pháp, đủ điều kiện để cấp sổ đỏ theo quy định. Cơ quan điều tra, truy tố đã sử dụng “công thức” tính thiệt hại của các vụ án “sai phạm đất công” để áp dụng vào vụ án cấp sổ đỏ này là hoàn toàn không có cơ sở. Hơn nữa, việc tính tiền sử dụng đất là do Chi cục Thuế TP Tuy Hòa thực hiện và chịu trách nhiệm, sao lại quy kết cho 4 cán bộ ngành tài nguyên. Đồng thời, ông Lân đã đóng 100% tiền sử dụng đất, vậy căn cứ vào đâu cơ quan chức năng khẳng định gây thất thoát cho Nhà nước số tiền trên. Cơ quan điều tra, tố tụng TP Tuy Hòa liệu có dấu hiệu hình sự hóa một thủ tục hành chính?”, các bị can trình bày trong đơn.

Trong khi trước đó theo thông tin từ báo chí, đại diện Chi cục Thuế TP Tuy Hòa cho rằng, căn cứ vào phiếu chuyển thông tin từ Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất, căn cứ vào quy định của pháp luật thì việc xác định tính thuế đối với thửa đất của ông Lân là đúng quy định. Ngoài ra, tất cả những trường hợp tương tự đều thực hiện nghĩa vụ tài chính giống như ông Lân.

Vụ án còn quan điểm trái ngược nhau trong quy trình cấp GCN QSDĐ, định giá tài sản và thiệt hại cho Nhà nước. Mong rằng, các cơ quan chức năng sẽ có cái nhìn khách quan, trên cơ sở tôn trọng các quy định của pháp luật, thấu tình, đạt lý tránh oan sai.