Nhập nhèm quản lý đất tại Quận 9, TP HCM (Bài 1): Đợi sổ đỏ, dân “bất ngờ” chịu phạt

Đợi gần 10 năm không được cấp quyền sử dụng đất

Báo Công lý nhận được đơn của ông Võ Văn Hạnh (trú tại phường Phước Long B, Quận 9, TP HCM) phản ánh về việc nhà và đất tại địa chỉ tại Tổ 7, khu phố Tam Đa, phường Trường Thạnh, Quận 9 của ông đang có nguy cơ bị chiếm đoạt.

Cụ thể, khu đất tại tổ 7, khu phố Tam Đa được ông Hạnh mua lại của bà Nguyễn Châu Loan (SN 1925, trú tại tổ 3, khu phố 5, phường Tân Phú, Quận 9) vào năm 2002.

Sau đó ông Hạnh đã làm các thủ tục trình cơ quan chức năng để xin được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và đã được Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc UBND Quận 9 viết giấy biên nhận hồ sơ số KDBV006921/BN-VPĐK ngày 30/9/2013. Việc thực hiện đăng ký quyền sử dụng đất đúng quy định tại Điều 46 Luật Đất đai năm 2003 (có hiệu lực tại thời điểm đó).

Giấy cam kết của bà Nguyễn Châu Loan

Về loại đất, nội dung Biên bản xác minh ngày 6/8/2018 của UBND phường Trường Thạnh nêu rõ: Phòng Tài nguyên và Môi trường Quận 9 có công văn số 2152/TNMT của xác định thửa số 41 (tờ bản đồ số 55) ông Hạnh đang sử dụng được xác định là loại đất cây xanh cảnh quan.

Thông báo số 97 của UBND phường Trường Thạnh cũng xác nhận: “Căn cứ Điều 202, 203 Luật Đất đai năm 2013 quy định về hòa giải tranh chấp đất đai, Điều 175, 176 Luật dân sự năm 2015 quy định ranh giới giữa các bất động sản và mốc giới ngăn cách các bất động sản, đối với 2 nội dung này, hiện nay UBND phường Trường Thạnh không nhận được đơn tranh chấp, khiếu nại liên quan”.

Dựa vào Khoản 1, Khoản 3, Khoản 4 Điều 22, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ, ông Hạnh đủ điều kiện xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với hộ gia đình, cá nhân.

Vậy nhưng không hiểu sao, nhiều năm qua UBND Quận 9 vẫn không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Hạnh.

Bất ngờ bị xử phạt

Ngày 27/5/2019 (qua bưu điện) ông Hạnh bất ngờ nhận được Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 94/QĐ-XPVPHC ngày 25/4/2019 của UBND Quận 9 với lý do ông đã chiếm đất sông, vi phạm Khoản 2 Điều 10 Nghị định số 102/2014/NĐ-CP của Chính phủ.

Không đồng tình với Quyết định xử phạt này, ông Hạnh đã gửi khiếu nại lên UBND Quận 9.

Theo đó, căn cứ Điều 6 Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012 Quy định thời hiệu xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai là 2 năm.

Khu đất nhà ông Hạnh

Căn cứ Điều 21 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật đất đai năm 2013, thời điểm bắt đầu sử dụng đất ổn định được xác định căn cứ vào thời gian và nội dung có liên quan đến mục đích sử dụng đất ghi trên một trong các giấy tờ như giấy tờ về mua bán nhà, tài sản khác gắn liền với đất hoặc giấy tờ về mua bán đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất có chữ ký của các bên liên quan; bản kê khai đăng ký nhà, đất có xác nhận của UBND cấp xã tại thời điểm kê khai đăng ký.

Theo Biên bản phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ vào ngày 19/11/2018, UBND Quận 9 (là cơ quan có thẩm quyền) đã cung cấp cho Tòa án nhân dân TP HCM Công văn số 2152 của Phòng Tài nguyên và Môi trường, giấy cam kết của bà Nguyễn Châu Loan được UBND phường chứng thực vào năm 2013, Biên bản xác minh ngày 6/8/2018 và Biên bản xác minh ngày 27/8/2019 của UBND phường Trường Thạnh, Đơn xin kiểm định đất của ông Hạnh vào năm 2013, Giấy bán đất của bà Nguyễn châu Loan vào năm 2002, Bản đồ hiện trạng vị trí năm 2013.

Các văn bản này đủ chứng minh UBND Quận 9 biết rõ ông Hạnh sử dụng đất bất đầu vào thời gian năm 2002 và đã đăng ký với chính quyền địa phương từ năm 2013. Sau 6 năm làm thủ tục đăng ký với cơ quan có thẩm quyền và 17 năm sử dụng ổn định, việc UBND Quận 9 ban hành Quyết định XPVPHC số 94 là vi phạm thời hiệu xử lý vi phạm hành chính quy định tại Điều 6 Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012.

Về căn cứ của Quyết định, Điều 2 Thông tư liên tịch số 15/2015/TTLT-BTNMT-BNV-BTC ngày 4/4/2015, Văn phòng đăng ký đất đai có nhiệm vụ thực hiện việc thống kê, kiểm kê đất đai và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất; chỉnh lý bản đồ địa chính; trích lục bản đồ địa chính.

Theo đó, việc đo đạc để lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất chứng minh hành vi chiếm đất của ông Hạnh phải do Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Quận 9 (trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường) thực hiện.

Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 94/QĐ-XPVPHC

Hơn nữa, Trung tâm đo đạc bản đồ chỉ có chức năng đo vẽ phục vụ cho công tác giải quyết tranh chấp, khiếu nại khi có văn bản yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền đang thụ lý giải quyết tranh chấp, khiếu nại theo quy định pháp luật. Nhưng Thông báo số 97 của UBND phường Trường Thạnh xác nhận hiện nay không có ai tranh chấp, khiếu nại.

Vì vậy Quyết định XPVPHC số 94 căn cứ bản vẽ số 022230/TTĐĐBĐ-CNTĐ lập ngày 15/1/2019 để cho rằng ông Hạnh có hành vi chiếm đất là trái pháp luật.

Về việc Quyết định cho rằng ông Hạnh lấn chiếm đất sông, cả công văn số 2152/TNMT của Phòng Tài nguyên Môi trường Quận 9, Biên bản xác minh ngày 6/8/2018 của UBND phường Trường Thạnh và Bản cam kết của bà Châu Loan đều cho thấy đất của Hạnh là đất có nguồn gốc mua bán, thuộc loại đất cây xanh theo quy hoạch chi tiết 1/2000 của UBND Quận 9.

Vì vậy, thửa đất này không thuộc đối tượng lấn chiếm đất do Nhà nước quản lý quy định tại khoản 2 Điều 10 Nghị định số 102/2014/NĐ-CP.

Về việc Quyết định cho rằng ông Hạnh làm hàng rào gây cản trở cho việc sử dụng đất của người khác vi phạm Điều 11 Nghị định số 102/2014/NĐ-CP, khoản 2 Điều 176 Luật dân sự năm 2015 quy định: Các chủ sở hữu bất động sản liền kề có thể thỏa thuận với nhau về việc dựng cột mốc, hàng rào, trồng cây, xây tường ngăn trên ranh giới để làm mốc giới ngăn cách giữa các bất động sản.

Thông báo số 97 của UBND phường Trường Thạnh cũng xác nhận “căn cứ Điều 175, 176 Luật Dân sự năm 2015 quy định Ranh giới giữa các bất động sản và Mốc giới ngăn cách các bất động sản, hiện nay UBND phường Trường Thạnh không nhận được đơn tranh chấp, khiếu nại liên quan”.

Vậy dựa vào đâu UBND Quận 9 cho rằng ông Hạnh làm hàng rào cản trở việc sử dụng đất của người khác?

Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 94/QĐ-XPVPHC